اخبار مدینه (ترجمه خلاصة الوفاء باخبار دارالمصطفی) معرفی و نقد

"(به تصویر صفحه مراجعه شود) اخبار مدینه(ترجمۀ خلاصة الوفاء باخبار دار المصطفی) نوشتۀ علامه نور الدین ابو الحسن علیسمهودی مترجم:ناشناخته مصحح:سید کمال حاج سید جوادی تاریخ نگاری اسلامی به عنوان یکی ازگسترده‌ترین دانش‌هایی که مسلمانان بدان پرداختندپیشینه‌ای کهن دارد و باید گفت از جمله معدودرشته‌هایی است که از صدر اسلام در کنار علوم قرآنی وحدیث پای گرفت و به تدریج نظام یافت. از جمله آثاری که دربارۀ مدینه نوشته شده ومصحح فاضل کتاب حاضر نیز به بعضی از آنها اشارهکرده و می‌توان به«تاریخ مدینه»از ابن زباله،«اخبارمدینه»اثر یحیی بن جعفر العبیدی،«امر المدینه»ازمدائنی مورخ بزرگ عراقی،«اخبار المدینه»از زبیربنبکار،و کتاب‌هایی از عرام بن اصبغ السلمی،امام ابو عبد اللهبن احمر اسدی و ابو علی الهجری اشاره کرد که هیچ یکهنوز به دست نیامده است. مدت‌ها سمت کتابداری کتابخانه مسجد پیامبر(ص)را در مدینه برعهده داشت و در کنار آن به تدریسنیز می‌پرداخت و نویسندگان و دانشمندان متأخرتر،ازدانش و بزرگی او یاد کرده‌اند سمهودی چند کتاب در فقهو حدیث و تاریخ نوشت. »چنانکه از این عبارت برمی‌آید کتاب«خلاصة الوفاء»،کتاب وسیط یعنی میانه و متوسطسمهودی در تاریخ مدینه نامیده شده و این تعبیر باتوجه به کتاب بزرگ سمهودی که سوخته شد و کتابدیگرش که خلاصة الوفاء تلخیص آن است درست بهنظر می‌رسد. چه بسا سمهودی اینروایات را به واسطۀ کتاب‌های دیگران نقل کرده باشد:زیرا شیوۀ حدیثی-خبری در تاریخ نگاری امری متداولمی‌آوردند و اطلاع ما از بسیاری از آثار کهن تاریخی ومطالب آنها منحصر در اینگونه روایات و اخبار مندرج درآثار متأخرتر است. اما دربارۀ تصحیح کتاب بایدگفت مصحح محترم زحمتی بر خود هموار کرده و یکی ازتواریخ مهم مدینه را در دسترس خوانندگان فارسی زبانقرار داده است."