چکیده:
بررسی تحلیلی ویژگی های کنونی نظام تربیت معلم ایران و مقایسه وجوه تفاوت و تشابه آن با دو کشور آلمان و ژاپن
درکی سیمین*
در این مقاله کوشیده ایم وضعیت کنونی نظام تربیت معلم در ایران را بررسی و ویژگی های آن را با دو کشور آلمان و ژاپن بررسی تطبیقی و تحلیل کنیم. این مقاله حاصل پژوهشی بوده است که نگارنده در خرداد ماه 83 به انجام رسانده و شامل سه بخش است. در بخش نخست با دیدی انتقادی اجمالی به سیر تحولات نظام تربیت معلم پرداخته ایم و پس از آن به تشریح سیاست ها، اقدامات و اتخاذ تدابیری اشاره داشته ایم که در شکل گیری مراکز تربیت معلم کشورمان طی سه دهه اخیر نقس داشته اند سپس به طرح عمده ترین مسایل و دشواری هایی پرداخته ایم که این نهاد تربیتی با آن رو به روست، مانند گزینش معلم، تربیت و آماده سازی معلمان و سرانجام نحوه استخدام و جذب معلم. در بخش دوم به وضعیت نظام تربیت معلم در دو کشور آلمان و ژاپن اشار داشته ایم، با این هدف که امکان مقایسه وجوه تفاوت و تشابه فرایند تربیت معلم را در کشورهای ایران، آلمان و ژاپن فراهم سازیم. سرانجام، در بخش نهایی، پس از تحلیل اصول حاکم بر فرایند تربیت معلم در دو کشور آلمان و ژاپن، به ارایه پیشنهادات کاربردی و موجه ترین راهبردهایی پرداخته شده است که می تواند در حل و فصل رضایت بخش مسایل امروز نظام تربیت معلم کشورمان موثر باشند.امیدواریم با بهره گیری از این مجموعه مباحث که از بطن یافته های یک پژوهش تطبیقی استخراج شده است، یک نظام تربیت معلم کارآمد که اساس و محور هرگونه اصلاحات آموزشی است بنیان نهند.
خلاصه ماشینی:
*به کارگیری سرباز معلم در سطح دیپلم،فوق دیپلم و لیسانس پس از طیدورههای آموزشی،نظامی و فرهنگی *استخدام معلمان ابتدایی از میان آموزشیاران نهضت سوادآموزی *استفاده از دبیران شاغل،دانشجویان دانشگاهها،شاغلان سازمانهای اداریوزارت آموزش و پرورش برای تدریس در دورههای متفاوت تحصیلی به صورتحق التدریس *برگزاری آموزشهای ضمن خدمت و فراهم کردن شرایط ادامه تحصیلمعلمان پایههای گوناگون از طریق مأموریت تحصیلی در این قسمت میکوشیم به ویژگیهای نهاد تربیتمعلم ایران از سه بعدگزینش،آمادهسازی و تربیت و جذب و استخدام و نگهداری،به منظور آگاهیبیشتر از فرایند تربیتمعلم بپردازیم.
اختار تشکیلاتی و ویژگیهای نهاد تربیتمعلم در کشور ژاپن ژاپن 47 ایالت دارد اداره آموزش و پرورش هریک از ایالتهای به عهده هیئتیمتشکل از پنج عضو است که فرماندار آن را برای مدت چهار سال انتخابمیکند و مجلس ایالتی نیز باید آن را تأیید کند.
به همین دلیل امروزه احراز شغل معلمی در ژاپن بسیار دشوار است و کسانیمیتوانند به این جایگاه مهم اجتماعی دست یابند که از کفایت و صلاحیتکافی برخوردار باشند ضمن اینکه کلیه معلمان بهطور مستمر از آموزشهایضمن خدمت در خانه،مدرسه،اداره آموزش و پرورش،دانشگاهها،مؤسساتملی آموزش و پرورش و دورههای کوتاهمدت اعزام به خارج بهرهمند میشوند(همان،ص 416).
این امر نیاز به همکاریصمیمانه دانشگاهها و مراکز علمی و تحقیقاتی کانونهای تربیتمعلم،به ویژهمسؤولان آموزش و پرورش دارد و دستیابی به این هدف ضرورت تغییررویکرد و نگرشی تازه و افزایش بودجه فعالیتهای پژوهشی را ایجابمیکند،تا بدین ترتیب انگیزه لازم برای انجام دادن طرحهای پژوهشی به ویژهدر قملور تربیتمعلم و از سوی پژوهندگان کشور فراهم آیند،با این هدف کهیافتهها و نتایج این پژوهشها و کاربست آنها سبب برنامهریزی دقیق و علمیباید در قلمرو و تربیت معلمان میشود.