خلاصه ماشینی:
"زبان برای ما پدیدهایست آنچنان عادی که کمتر این زحمت را به خود میدهیم تا دربارهء کار و ساختمان آن اندیشه کنیم و ازاینرو به سختی میتوانیم مجسم نمائیم که اگر زبان از جامعهء انسانی گرفته شود،چرخ اجتماع یکباره از حرکت باز میایستد،جامعهء انسانی از هم گسیخته میشود،تمدن و فرهنگ بشر نابود میشود و انسان به زندگی میلیونها سال قبل خود برمیگردد.
ازاینروست که گفتیم اگر زبان از جامعهء انسانی گرفته شود،چرخ اجتماع از حرکت باز میایستد،جامعه انسانی از هم گسیخته میشود،تمدن و فرهنگ بشری نابود میشود،جامعهء پر تکاپو و تلاش ما از جوش و خروش میافتد و پژمرده میشود و سرانجام زندگی افراد انسان به صورت ابتدایی خود بازمیگردد و افسانه برج بابل به حقیقت میپیوندد.
همچنین تحولاتی که در قلمرو غیر مادی جامعه صورت میگیرد خیلی کندتر از تحولات مادی جامعه است و به همین نسبت نیز واژههای قرینه آنها در واژگان زبان به کندی میمیرند یا خلق میشوند یا تغییر معنی میدهند.
واژههایی مانند حاکم،قاضی، وزیر،وکیل،مجلس و بسیاری دیگر در واژگان زبان فارسی باقیمانده ولی بار معنایی خود را تغییر دادهاند زیرا نقش عنصر فرهنگی قرینه آنها در جامعه تغییر کرده است.
اکنون که سخن به اینجا رسید بد نیست سؤال دیگری را طرح کنیم که با موضوع بحث مرتبط است:امروز ما فراوان میشنویم که گفته میشود زبان فارسی مورد هجوم زبانهای بیگانه قرار گرفته است؛آیا این سخن حقیقت دارد و آیا اصولا زبانی میتواند مورد هجوم زبان دیگری قرار گیرد؟در یک کلمه باید جواب داد:نه."