چکیده:
در مقاله قبلی معنا و مفهوم احتکار، شرایط تحقق آن مورد بررسی قرار گرفت اما در این مقاله پیرامون یکی دیگر از موضوعات مهم در احتکار، یعنی اجبار محتکر برای فروش کالا و قیمت گذاری آن بحث و بررسی به عمل میآید.سوال این است که آیا حکومت اسلامی میتواند شخص محتکر رامجبور به فروش کالای احتکار شده نماید، یا فقط وظیفه او نهی مردم از احتکار است؟ آیا علاوه بر اجبار به فروش، میتواند بر آن قیمتگذاری نماید؟ نکته مهم دیگر وظیفه مردم در برابر پدیده احتکار در جامعه و نقش آنان در مبارزه با آن است. درصورتیکه به هر دلیلی نتوان احتکار را از بین برد، مردم چه وظیفهای دارند؟ پاسخ به سوالات فوق با استفاده از ادّله فقهی و نظرات فقهاء اسلامی هدف اصلی نگارش این مقاله است.
The author studied meaning and concept of hoarding in the previous article. In this article، he tries to explain one other important point of hoarding; in other words، he indicated that the government should force hoarder to sell his commodities and price them.
There are some questions in this regard as follows:
1. can Islamic government force hoarder to sell his commodities?
2.Is the government s duty to prohibit hoarder from hoarding?
3.What is people s duty when the government can t stop
hoarding?
In the present article، the author applies jurisprudence reasons and Islamic viewpoints to answer above questions.
خلاصه ماشینی:
"اجبار محتکر برای فروش کالا و قیمت گذاری آن اگر قرار باشد عدهای فرصت طلب و سودجو مواد غذائی مردم را که مورد نیاز آنان میباشد احتکار نمایند، در اینجا یک سؤال پیش میآید که آیا افراد ثروتمند، با سرمایه و امکانات خود در یک جامعه میتوانند به هر نحوی سود بیشتر کسب کنند؟ یعنی برای منافع خود اجناسی مانند ارزاق و موادغذائی عمومی مردم را در یک برهه از زمان با قیمت چیزی خریداری و انبار کنند تا این که در زمان مناسبی همان را به قیمتگران بفروشند و از این راه با کمترین زحمت سود سرشاری را به جیب بزنند؟ آیا حکومتها، مخصوصا حکومت اسلامی میتواند وارد عمل شود و محتکر را مجبور به فروش کالای انبار شده نماید؟ علاوه بر اجبار به فروش، میتواند بر آن قیمتگذاری کند؟ یا خیر؟ و نحوه قیمتگذاری او باید چگونه باشد؟ در پاسخ به این سؤالات دیدگاههای مختلفی مطرح است که به برخی از آنها اشاره میشود.
مردم و احتکار نکته مهمی که باید بدان توجه داشت این که اگر حکومت نتواند با محتکرین مبارزه و قیمتها را تعدیل کند و یا این که ارزاق عمومی به خاطر قحطی یا خشکسالی و غیره، در جامعه نایاب شود، وظیفه افرادی که با کار و تلاش مشروع، مقدار زیادی از آن کالا را در اختیار دارند نسبت به برادران مسلمان خود در جامعه چیست؟ در این رابطه روایتی است که امام صادق(ع) در حالی که قیمت غذا در شهر بالا رفته بود فرمود:«کم عندنا من طعام»؟ قال: قلت عندنا ما یکفینا أشهرا کثیره، قال اخرجه و بعه، قال: قلت له: ولیس بالمدینه طعام، قال: بعه فمابعته قال: اشترمع الناس یوما بیوم."