خلاصه ماشینی:
عدۀ تألیفات خواجه نصیرالدین متجاوز از پنجاه سال و از مهمترین آنها همان کتابی است که تاکنون دو دفعه از آن اسم بردیم و اول دفعه اسکندر پاشا کاراتئدری آنرا بفرانسه ترجمه کرده و با متن آن در 1891 در قسطنطنیه بطبع رسانده است.
بطوریکه گفته شد چاپ این کتاب بمحققین اروپائی ثابت کرد که خواجه دو قرن قبل از رگیومونتانوس مثلثات را بصورت علم مستقلی درآورده است ولی شاید هنوز این حقیقت بر اغلب آنهائی که در ایران با مثلثات سر و کار دارند مکتوم باشد.
چقدر بجا و بموقع است اگر معلمین در ضمن تدریس این حقیقت و نظایر آنرا که موجب احیاء نام دانشمندان ایرانی و تذکر ایامی که این سرزمین مهد علم و دانش بوده است بشاگردان گوشزد کنند تا بیخبران صدق گفتۀ سدیو را که در مقدمۀ جداول نجومی الغ بیک نوشته شده دریابند: «امروز که در آثار علمی مسلمین بیش از پیش مطالعه بعمل آمده مسلم گردیده است که در موقعیکه اروپا در تیرگیهای قرون وسطی فرو رفته بود در ممالک اسلامی دانشمندانی ظاهر شدهاند که بر علمای قرون 15 و 16 ما برتری داشتهاند و بسیاری از اکتشافاتی که باینان منسوب میباشد در واقع از آنان بوده است.
» جشن صد ساله شهر سانتیاگو پایتخت شیلی اخیراً جشن صد سالۀ دانشسرایعالی خود موسم به دانشسرای«ژزه آبلاردو نونز»را که قدیمترین دانش- سرای امریکای لاتینی است برپا نموده است.
مؤسس این بنگاه شخصی از اهل ارژانتین موسوم به«فوستینو سارمی نیتو»بوده که بکشور شیلی مهاجرت نموده و در سال 1842 خود اولین مدیر آن بنگاه بوده است.