چکیده:
در این تحقیق، تأثیر ترکیب سنی جمعیت ایران در تغییرات آتی حجم جمعیت با برپایی
سه سناریو اندازه گیری، تجزیه و مقایسه شده است.در هر سه سناریو فرض مشترک این است
که باروری بلافاصله در سال پایه(1375)تا سطح لازم برای جانشینی تنزل پیدا میکند و
در این سطح باقی میماند.ولی، برخلاف سناریوی یک، که در آن تغییرات محتمل در سطح
آتی مرگ و میر منظور میشود، در سناریوی دو، مرگ و میر در سطح پایه(1375)ثابت
نگهداشته شده است.در سناریوی سه هم فرض این است که سطح مرگ و میر در سال پایه
بلافاصله تا سطح مرگ و میر جمعیت ایستا(80) صعود کند و در آن سطح ثابت بماند.با اجرای این سناریوها، معلوم شد که در طول دوره ایستایی جمعیت، کاهش تعداد
مردگان، بیش از دو سوم ترکیب سنی جمعیت ایران و افزایش تعداد موالید کمتر از یک سوم
آن بوده است.
خلاصه ماشینی:
"ولی، به لحاظ ثبات سطح مرگ و میر در زمان و در نتیجه آن ثبات در سطح باروری لازم برای تحقق سطح جانشینی، مطالعه و سهم تأثیر ترکیب سنی(نیروی محرکه رشد جمعیت)، با استفاده از روشهای مقدماتی تحلیل جمعیت(به ویژه ت کنیک استاندارد کردن نرخهای خام برای سن به روش مستقیم)به مراتب آسانتر است.
اکنون این سؤال مطرح میشود که، پس از رسیدن باروری به سطح جانشینی(NRR 1)، ترکیب سنی جمعیت بیشتر از کدام مجرا(نرخ خام ولادت یا نرخ خام مرگ)در تکوین و تغییر نرخ رشد دخالت میکند؟ یکی از دلایل طراحی و اجرای سناریوهای دو و سه، در واقع، ارائه جوابی روشن به سؤال مزبور بود.
با مطالعه این جدولها در مییابیم که-با وجود سطح ثابت مرگ و میر(شامل)و باروری ثابت در سطح جانشینی(شامل) -تغییر در ترکیب سنی جمعیت جوان و رو به رشد ایران از یک سو نرخ خام ولادت را در جهت افزایش و از سوی دیگر نرخ خام مرگ را در جهت کاهش تغییر میدهد و در نتیجه این تغییرات، نرخهای رشد مثبت(بزرکتر از صفر)شکل میگیرد و جمعیت هم در جهت افزایش تغییر میکند.
جز آن، با مطالعه جدولهای شماره 4 و شماره 5 در مییابیم که با حرکت ترکیب سنی جمعیت به سوی ایستایی، با توجه به ثبات مفروض در سطح مرگ و میر و باروری لازم برای تحقق جانشینی، نرخهای خام ولادت و مرگ هم به تدریج به سوی هم ارزی و ثبات نرخ رشد به سوی صفر میل میکند."