خلاصه ماشینی:
بعد از اتمام مدّت قانونی حقّ مؤلّف،در سالهای اخیر، دهها ناشر چاپهایی یک جلدی یا دوجلدی بر اساس آن نسخه،منتشر کردهاند که بر روی بعضی از آنها نام ویراستار،اهتمامکننده،کوشنده و حتّی مصحّح نیز به چشم میخورد!یکی از آن چاپها،که اتّفاقا به کوشش استادی مولویشناس تجدید چاپ شده و حواشی سودمندی مشتمل بر«ترجمهء اشعار عربی،یونانی و ترکی و توضیح لغات و اصطلاحات،با اشاره با آیات و احادیث»بر آن افزوده است،چاپی است که در 1381 در دو مجلّد،به کوشش استاد دکتر توفیق سبحانی (توسّط نشر قطره)انتشار یافتهاست.
درست آن است که عیسی جامههای گونه گون را که مشتریان طالب تغییر رنگ آنها بودند و قاعدتا باید هر کدام را به میل مشتری در خمی کند که مادهء رنگی مربوط بدان در آن خم باشد،جملگی را در یک خم میکرد و هر کدام را به رنگی که میخواستند،درمیآورد؛همچنان که در ابیات ذیل از سنایی و خاقانی بدان اشاره شده است: فروزانفر در تصحیح خود از 11 نسخه استفاده کرده که حدّاقل 3 مقدّمهء دیوان و تأیید استاد توفیق سبحانی متعلّق به قرن هفتم و 7 نسخه متعلّق به قرن هشتم و یک نسخه متلّق به سال 845 است که از آن تنها در ترجیح بعضی از ضبطهای نسخ اساس بر یکدیگر استفاده شده است هر که چون او به نام جوید ننگ از یکی خم برآورد ده رنگ (سنایی،1375:8) چون تو یکرنگی به دل،گر رنگ رنگ آید لباس کی عجب؟چون عیسی دل بر درت دارد دکان (خاقانی،به نقل از شمیسا،1385:425) به نظرمیرسد روایت صاحب آنندراج،بر اساس تفسیر و توجیه ابیاتی ساخته شده باشد که در آنها از خم عیسی به خم وحدت و خم صفا و خم رنگ هو و صبغة اللّه(رنگ بیرنگی)تعبیر شده و با ظاهر روایت اصیل نمیخواند.