علم و متون مقدس در اسلام (2) مقاله

"سپس باید دید از آن حرف بعدا چه‌ استفاده یا استفاده‌های مستمری شده است مثلا من‌ سخنی از پیامبر(ص)نقل کردم به این مضمون که‌ در جستجوی علم حتی باید تا چین رفت یعنی تا آن‌ طرف دنیا. ژان رزمردوک:از این دو موضع حداقلی‌ و حد اکثری که بگذرییم،به چه تفاسیر دیگری‌ برمی‌خوریم؟ احمد جبار:به‌طور مثال می‌توان از غزالی متکلم‌ بزرگی که تا اوایل قرن دوازدهم میلادی در بغداد می‌زیست،نام برد. ژان رزمردوک:بنابراین آیا می‌توان گفت که تمدن‌ عربی-اسلامی اگر نگوییم سیر قهقرایی،لا اقل یک‌ دورهء سکون را می‌گذراند؟ احمد جبار:از بعضی جهات بله،اگرچه هنوز دورهء افول آن‌که خصوصا از قرن چهاردهم میلادی شروع‌ می‌شود،نرسیده است. البته پیروزی اخباری‌گری سنی‌ چندان تعیین‌کننده نیست،زیرا احتمال می‌دهیم حتی‌ اگر شیعیان هم غلبه پیدا می‌کردند،باز سیر افول و انحطاط کم‌وبیش به همین شکل ادامه می‌یافت،زیرا عوامل دیگری در این امر دخیل بودند."