چکیده:
با تعیین اهداف اقتصادی حکومت اسلامی، میتوان نیازها، امکانات لازم و روشهای منطقی وصول به اهداف را نیز تعریف نمود. در مقام کشف و رتبهبندی اهداف اقتصادی حکومت اسلامی، با استفاده از ادلة نقلی و عقلی، این اهداف به سه رتبه عالی (رفاه عمومی)، میانی (عدالت، امنیت و رشد اقتصادی) و مقدماتی (اشتغال کامل و تثبیت سطح عمومی قیمتها) تقسیم میشود. در صورتی که در تحقق اهداف، تزاحمی بین رفاه عمومی و سایر اهداف اتفاق بیفتد، هدف عالی، مقدم است و در صورتی که بین سایر اهداف، تزاحمی پیش آید، پیگیری هر هدفی که ما را به هدف عالی نزدیکتر کند، ترجیح دارد.
خلاصه ماشینی:
"نقیصة دیگر در نوشتار محققان اقتصاد اسلامی، عدم پاسخ به این دو پرسش است: آیا امکان تزاحم بین اهداف وجود دارد؟ و در صورت تزاحم، با چه ملاکی باید هدفی را بر هدف دیگر، ترجیح داد؟ بیپاسخ ماندن این قبیل پرسشها، باعث شده تا کارگزاران اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران، دچار فراز و فرودهای فراوانی در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای اقتصادی شوند و تا زمانی که در اهداف اقتصادی حکومت اسلامی چنین پرسشهایی وجود داشته باشد، با تغییر اوضاع سیاسی و اجرایی کشور، وضعیت اقتصادی کشور دچار نابسامانی بیشتر خواهد شد.
بدیهی است در وضعی که جهتگیریهای اقتصادی در فاصلة زمانی کوتاهی، مرتب تغییر کند و اهدافی در اولویت قرار گیرند که بهطور کامل با اهداف چند سال پیش حکومت متفاوت باشند، ثبات اقتصادی در سطح کلان جامعه در معرض خطر و امنیت اقتصادی مورد تهدید قرار میگیرد و سرانجام هیچ یک از دولتها نمیتوانند به اهداف خود دست یابند؛ اما اگر اهداف اقتصادی حکومت روشن باشد و معلوم شود که هدف عالی کدام است، اهداف میانی و مقدمی چه هستند، به یقین سیاستگذاریها و برنامهریزیهای اقتصادی شکل منطقی به خود خواهد گرفت و هر از چند گاهی تغییر در اهداف پیش نخواهد آمد.
خط فقر مطلق محدوده اسراف(رفاه مطلق) (محدوده رفاه مطلق) محدوده فقر نسبی محدود فقر مطلق خط کفاف(رفاه مطلوب) خط حداقل رفاه نمودار مصرف پرسش مهم اکنون این پرسش مهم مطرح میشود که چنانچه در جامعة اسلامی، افرادی زیر خط فقر مطلق باشند، آیا دولت میتواند رسیدن به سطح رفاه مطلوب را برای افرادی که در محدودة فقر نسبی قرار دارند، هدف قرار دهد؟ به نظر میرسد با تکیه بر آموزههای اسلامی بتوان ادعا کرد افرادی که در محدودة فقر مطلق، زندگی میکنند، در بهرهمندی از امکانات عمومی جامعه در اولویت هستند."