چکیده:
در این پژوهش منظور و ابعاد ایدهء اسلامیسازی دانشگاهها در نگاه مبدعان این ایده با استفاده از دو روش اسنادی و تحلیل محتوا مورد بررسی قرار میگیرد.برای رسیدن به این اهداف،در بخش اسنادی از اغلب اسناد مربوط به ادبیات و پیشینهء پژوهشی داخلی و خارجی در ایران فیشبرداری شده است.همچنین با روش تحلیل محتوی اطلاعات لازم بوسیله پرسشنامه معکوس از کلیه اسناد و نرمافزارهای مربوط به نظرات مبدعان پدیدهء اسلامیسازی دانشگاهها در کشور استخراج و مورد مقایسه قرار گرفته است.مطالعات اسنادی نشان میدهد،اسلامیسازی دانشگاه ایده کاملا جدیدی نبوده و زیر مجموعه ایده مهندسی اجتماعی قرار میگیرد و با اسلامی شدن جامعه رابطه تنگاتنگی دارد.به لحاظ نظری هم اسلامیسازی و هم شقوق مغایر آن یک واقعیت اجتماعی است.ایده اسلامیسازی به معنای حاکمیت شناخت مذهبی و اسلامی بر دانشگاه و جامعه و رد سایر شناختها (غربی،غیر مذهبی،سکولار)با چالشی اساسی روبهرو است.تحلیل این پدیده،در چارچوب تئوریهایی صورت میپذیرد که تحلیل درون نهاد علم و همچنین روابط بین نهاد علم و سایر نهادهای اجتماعی را در دستور کار خود قرار دهد.
This article is an analytical discussion that puts forward a viewpoint on different aspects of islamicization of universities in iran، using two documentary and content analysis methods.In documentary method most of documents relating to history of literature have been studied .In content analysis method the required data are gathered through questionnaire and software and the idea of islamicization of universities in Iran and different opinions on islamicization are compared and studied. Studying documents proves that islamicization of universities is not a quite novel idea but is a division of social engineering idea and there is a linkage between the idea of islamicization of universities and islamicization of society . On the other hand، islamicization and discordant ideas are also a social reality. The idea of islamicization with the aim of developing religious and islamic lookout in university and society and rejecting other schools (western and secular) confronts a vital challenge. To analyze the issue we have to study the relation between science and social institutions.
خلاصه ماشینی:
معرفت در دانشگاه اسلامی /34سال سیزدهم،شماره /3پاییز 8831 Marefat Dar Daneshgah-E Eslami,2009(Autumn)43,Vol. 13,No. 3 بررسی تطبیقی رویکردهای مبدعان اسلامیسازی دانشگاه در ایران * نوروز هاشمزهی1 عباس خلجی2 چکیده در این پژوهش منظور و ابعاد ایدهء اسلامیسازی دانشگاهها در نگاه مبدعان این ایده با استفاده از دو روش اسنادی و تحلیل محتوا مورد بررسی قرار میگیرد.
ضرورت و اهمیت تحقیق سه دهه از وقوع انقلاب اسلامی در ایران و تصمیم انقلابیون برای تحول فرهنگی در جامعه و اسلامیسازی دانشگاهها میگذرد،اما هنوز نه دانشگاهها به معنای مورد نظر آنان اسلامی شده و نه مفهوم و منظور از آن به درستی مورد بررسی و کنکاش علمی و همهجانبه قرار گرفته است.
کامیابی و ناکامی در اسلامی کردن دانشگاه در طول سه دههء گذشته،برخی از ابهامات ایدهء اسلامی کردن دانشگاهها آشکار شده است که بر محور آنها میتوان به ارزیابی دربارهء موفقیت دولت پرداخت: الف)فقدان اجماع نظر دربارهء شاخصهای اسلامیسازی دانشگاهها؛ ب)فقدان مدیریت واحد و وجود نهادهای موازی برای اسلامی کردن دانشگاهها؛ ج)اولویتبندی نشدن مؤلفههای مختلف در زمینهء اسلامی کردن دانشگاهها؛ د)عدم کسب نمرهء مطلوب در نیل به اهداف سیاستگذاری شده؛به گونهای که در مقایسه با راهبردهای مصوب،اجرای این ایده ثمرات قابل توجهی در پی نداشته است.
به همین دلیل،برای بررسی میزان کامیابی یا ناکامی دولت در تبدیل دانشگاه به دستگاه ایدئولوژیک یا اسلامیسازی دانشگاهها باید میزان موفقیت یا عدم موفقیت دولت در همسو کردن دانشجویان با اهداف نظام و درونی کردن ارزشهای نظام سیاسی میان این گروه را بررسی کرد.