چکیده:
در چند سال اخیر در کشورهای مختلف توجه زیادی به جذب نیترات توسط سبزی شده است.برخی از کشورها نیز حدود مجاز برای غلظت نیترات در گیاهان خوراکی مخصوصا سبزیها تعیین کردهاند.در ایران تحقیقات انجام گرفته در این مورد بسیار اندک بوده و به دلیل بالا بودن مصرف سبزیها در کشور ما نیاز است این مسئله مورد توجه قرار گیرد.بنابراین هدف اولیه این طرح تعیین غلظت نیترات در قسمت خوراکی سبزیها مختلف و سپس معرفی گیاهان است که دارای بیشترین قدرت جذب نیترات بودند.برای انجام این تحقیق نمونههایی از گونههای اسفناج (Spinacea oleracea) ،تره فرنگی (Allium porrum) ،ریحان Ocimum) (basilicum ،شنبلیله (Trigonella forenum) ،پیاز (Allium cepa) ،کلم (Brasica deracea) ،کاهو (Lactuca sativa) ، ترب (Ruphanus sativens) ،خیار (Cucumis sativa) ،گوجه فرنگی (Lactuca sativa) ،سیب زمینی و هویج (Daucus carota) از مزارع شهرهای درجه،دشتی،زیار،فلاورجان،خمینی شهر،نجف آباد و خوراسگان(از هر منطقه 03 نمونه)در ماههای مرداد،شهریور و آذر 8731 و اردیبهشت و خرداد 9731 جمعآوری شد.سپس غلظت نیترات در قسمتهای خوراکی هریک از نمونهها اندازهگیری شد.میانگین غلظت نیترات در اسفناج،تره فرنگی،ریحان، شنبلیله،پیاز،کلم،کاهو،ترب،خیار،گوجه فرنگی،سیب زمینی و هویج به ترتیب 5682،214،936،376،824،054،823،918، 03،41،171 و 637 میلی گرم در هر کیلوگرم وزن تر بود.در بین نمونههای مورد مطالعه اسفناج دارای بیشترین و گوجه فرنگی دارای کمترین غلظت نیترات در گیاهان بودند.با توجه به نتایج تحقیق و با استفاده از آزمون One-Sample T Test توسط نرمافزار SPSS مشخص گردید که میانگین غلظت نیترات در اسفناج در برخی از مناطق نمونهبرداری شده بیش از غلظت مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی برای این گیاه بود،از این رو توصیه میشود که در رژیم غذایی کودکان زیر یک سال به منظور جلوگیری از ابتلا به بیماری متهموگلوبینی از اسفناج استفاده نشود.
خلاصه ماشینی:
"نرمافزار SPSS مشخص گردید که میانگین غلظت نیترات در اسفناج در برخی از مناطق نمونهبرداری شده بیش از غلظت مجاز
نیترات در ترب 0003 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر است WHO,)
میانگین غلظت نیترات در ترب از حد استاندارد آن پایینتر بود.
میانگین تجمع نیترات در گوجه فرنگی برداشت شده از مناطق اصغر
جدول شماره(01):میانگین غلظت نیترات در گوجه فرنگی
به نتایج تجزیه و تحلیل آماری،در مناطق جوزدان،دشتی و فلاورجان،میانگین غلظت نیترات در سیب زمینی از حد بحرانی
جدول شماره(11):میانگین غلظت نیترات در سیب زمینی
میانگین تجمع نیترات در هویج برداشت شده از مناطق باغ
حدود 0007 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر نیترات جذب کرده بود که
میلی گرم نیترات در هر کیلوگرم وزن تر در رتبه دوم قرار داشت که
گرم در هر کیلوگرم وزن تر بود که پایینتر از غلظتهای استاندارد برای این گیاهان بوده است.
3-در بین گیاهان مورد مطالعه کمترین مقدار نیترات جذب شده در"