فرجام مشروطه/ سخن نخست سرمقاله

"لذا حضور فعـال روحانیان نقش بسزایی در بسیج عمومی در مسیر مطالبات قیام مشروطه ایفا نمود؛ چنانکه تأسیس عدالتخانه به عنوان نخستین گام در حرکت اسلامی مردم ایران، یکی از خواستگاههای اصلی و تاریخی روحانیت در ایران به شمار می‌رفت که شاه قاجار نیز راهی جز تن دادن به آن نداشت. اما پیش‌رویهای مجلس که نقش شاه را روز به روز حاشیه‌ای تر ساخته بود، این‌بار محمدعلی شاه را به عرصه مبارزه ‌کشاند، در این میان اختلاف جدی جمعی از علماء و روحانیان متنفذ از جمله آیت‌الله فضل‌الله نوری، با طیف غربگرا بر سر حفظ اصول شریعت و استقلال کشور و مقابلة غربگراهای تندرو با اندیشه و مظاهر دینی، بهانه تازه‌ای به دست محمدعلی شاه داد تا به نام مشروعه مبارزه سختی را با مشروطه‌خواهان آغاز کند."