چکیده:
طرح مساله: هدف اساسی این مقاله یافتن پاسخ به این پرسش است که «آیا اجرای برنامه پنج ساله اول، دوم و سوم توسعه اقتصادی (83-1368) موجب کاهش فقر در استان سمنان شده است؟».
روش: در این راستا، خط فقر خانوار و شاخص های فقر در استان سمنان به تفکیک مناطق شهری و روستایی طی برنامه های اول، دوم و سوم توسعه به کمک اطلاعات هزینه ـ درآمد، شاخص های قیمت و داده های خام آماری خانوارهای شهری و روستایی استان با استفاده از سیستم مخارج خطی (LES) با روش رگرسیون های به ظاهر غیرمرتبط تکراری (ISUR) برآورد شده است.
یافته ها: خط فقر شهری از مبلغ 1042791 ریال در سال ابتدایی برنامه اول توسعه، با بیش از 17 برابر افزایش، به 17761513ریال در انتهای برنامه سوم توسعه رسیده است. در مناطق روستایی نیز خط فقر در ابتدای برنامه اول توسعه 691931 ریال بوده است که با حدود 18 برابر افزایش در انتهای برنامه سوم توسعه به 12409611 ریال رسیده است.
نتایج: خط فقر طی سه برنامه توسعه در مناطق شهری و روستایی روندی افزایشی داشته و یکی از علل اصلی این افزایش نرخ بالای تورم بوده است. خط فقر در مناطق شهری همیشه بیش تر از مناطق روستایی بوده است. شاخص های فقر در مناطق شهری و روستایی استان سمنان در برنامه اول توسعه اقتصادی افزایش یافته، ولی طی برنامه دوم و سوم توسعه اقتصادی به صورت نسبی کاهش داشته است.
خلاصه ماشینی:
"روش:در این راستا،خط فقر خانوار و شاخصهای فقر در استان سمنان بهتفکیک مناطق شهری و روستایی طی برنامههای اول،دوم و سوم توسعه به کمکاطلاعات هزینه-درآمد،شاخصهای قیمت و دادههای خام آماری خانوارهایشهری و روستایی استان با استفاده از سیستم مخارج خطی )SEL( با روشرگرسیونهای به ظاهر غیر مرتبط تکراری )RUSI( برآورد شده است.
شاخصهای فقر درمناطق شهری و روستایی استان سمنان در برنامۀ اول توسعه اقتصادی افزایش یافته،ولی طی برنامۀ دوم و سوم توسعۀ اقتصادی به صورت نسبی کاهش داشته است.
این شاخص یک شاخص عمومی است و از ویژگیهای لازم برای یک شاخصفقر مطلوب پیروی میکند ولی نابرابری درآمد در میان افراد فقیر را نادیده میگیرد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) 2)روش مطالعه در این تحقیق برای برآورد خط فقر و شاخصهای فقر،از آمار و اطلاعات هزینه-درآمد،شاخصهای قیمت و دادههای خام آماری خانوارهای شهری و روستایی استان سمنان طیسه برنامۀ توسعۀ اقتصادی(83-1368)استفاده به عمل آمده است.
با داشتن پارامترهای برآورد شده و با استفاده از رابطۀ (به تصویر صفحه مراجعه شود)کهنشان دهندۀ حد اقل مخارج ضروری از کالای موردنظر است،خط فقر در مناطق شهری وروستایی استان سمنان طی سه برنامۀ پنج سالۀ توسعه اقتصادی-اجتماعی،برآورد و درجدول شمارۀ 3 مندرج و در نمودار شمارۀ 1 نشان داده شده است.
آنگاه با داشتن خط فقر،شاخصهای فقر به صورت نسبت سرشمار،شکاف فقر و شاخص فوستر،گریر و توریک به تفکیک برای مناطق شهری و روستایی،طی سه برنامۀ پنج سالۀ توسعۀ اقتصادی محاسبه شده است.
شاخص فوستر،گریر و توریک مناطق شهری استان سمنان در ابتدای برنامۀاول توسعۀ اقتصادی 8/12 درصد بوده که در انتهای برنامه با کاهش به 1/41 درصد درانتهای برنامۀ سوم رسیده است."