خلاصه ماشینی:
"در میان نویسندگانی که دربارهی آغاز تاریخ نگاری محلیدر عصر اسلامی اظهار نظر کردهاند،سخن مشهوری است که اینگونهکتب از سدهی سوم هجری به بعد نوشته شدهاند،ولی واقعیت این استکه اولین تاریخهای محلی ایرانی در سدهی دوم و همزمان در خراسان وعراق نوشته شدند.
)اشاره کنیم که در همین سده،دو کتاب دربارهی فتوح عراق و خراساننوشت که ظاهرا بتوان آنها را قدیمترین تاریخهای محلی ایرانی به شمارآورد:کتاب فتوح خراسان(نجاشی،1424:320)که بنابر آنچه بلاذریو طبری از ابو مخنف دربارهی خراسان نقل کردهاند،ظاهرا حوادث خراسانرا از آغاز فتح آن به دست اعراب مسلمان تا اواخر سدهی اول هجری دربر میگرفته است و کتاب فتوح العراق(نجاشی،1424:320).
نویسندگانی که آغاز تاریخ نگاری محلی ایران را سدهی سوم هجریدانستهاند،معتقدند که تا پیش از این تاریخ،زمینههای نگارش چنین آثاریدر قلمرو اسلام شکل نگرفته بود.
نویسندهی این اثر دارای درجهی دکترا در زمینهیعلوم طبیعی است و همین امر سبب شده نگارنده دید تاریخی به مطالبنداشته باشد و در نتیجه کتاب حاضر تنها یک گردآوری ناشیانه و کنارهم قرار دادن برخی از مطالب برگرفته از منابع تألیفی باشد،بدون آنکهاین مطالب در اغلب موارد به همدیگر ربط داشته باشند.
بحث در زمینهیباستانشناسی باعث شده نگارنده نتواند مطالب منسجمی در این قسمتارائه دهد و نوشتههای خود در این قسمت را به کتابهای نامعتبر درزمینهی باستانشناسی نظیر تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز،نوشتهیایوانف ارجاع داده است.
نویسنده بعد از آنکه به ورود اسلام به ایران و روی کار آمدن بنی امیه وسپس بنی عباس تا برافتادن این خاندان اشاره دارد(صص 65-66)،بهحضور سربداران در مازندران(738-783 هجری)میپردازد."