چکیده:
امروزه یکی از چالش های فراروی نظام فرهنگی و توسعه فرهنگ اسلامی، عدم توجه علمی به شیوههای مؤثر در فعالیت های فرهنگی است. جامعه ایران، در شرایط کنونی با چهار سطح از فرهنگ شامل سطح جهانی، ملی، دینی و قومی- محلی مواجه است. علاوه بر این فرهنگ سطح ملی، خود به سطوح فرعی جوانان و زنان طبقهبندی شده و از اهمیت ویژهای برخوداراست. از اینرو عدم هماهنگی بین این سطح و یا به فراموشی سپردن هرکدام بویژه عدم توجه به انتخاب شیوه های فرهنگی متناسب در هر سطح می تواند نابسامانیهایی را در دوران گذار از ساخت سنتی به مدرن پدید آورد.از سوی دیگر، غرب تاکنون با شیوههای فرهنگی متنوع در جهان در پی جذب و تأثیرگذاری بر مخاطبان بوده و در این مسیر از اصول علمی سود جسته است. لکن طراحی و گزینش شیوة فرهنگی مبتنی بر اهداف انسانی و دینی از تجربه های نادر است. از اینرو، پرداختن به آن از ضرورت های فرهنگی امروز است. مقاله حاضر به همین منظور تهیه شده و در پی پاسخ به این سؤالها است که فعالیت فرهنگی چیست و شیوههای انجام فعالیت فرهنگی کدامند؟
خلاصه ماشینی:
"اصول و مبانی انتخاب روش یا شیوه فرهنگی پس از آشنایی با پیش نیازهای مفهومی فرهنگ (تعریف، لایه ها و سطوح فرهنگ) و نیز آشنایی با مکانیزم پیدایش فرهنگ، اکنون مهمترین اصولی که میتواند شیوههای فعالیت فرهنگی ما را به سمت رشد متوازن و تکامل واقعی و پایدار رهنمون سازد، مورد توجه قرار می دهیم: 1.
این امر، حتی در فعالیتهای جزئی فرهنگی نیز ضرورت دارد، به عنوان نمونه تا یک سخنران نداند که برای چه کسانی سخن میگوید، نمیتواند محتوای سخن خود را تنظیم نماید و شیوة درست ارائه آن را انتخاب کند.
در واقع، مخاطبشناسی یافتن پاسخی برای اولین پرسش مهم فعالیت های فرهنگی است و آن پرسش این است که: «برنامهها برای چه کسانی به اجرا درمیآید؟» توجه داشته باشیم که یک برنامة فرهنگی، هنگامی میتواند مؤثر و موفق عمل نماید که بر اساس تواناییها و نیازهای مخاطبان در حال و آینده تدوین شده باشد.
» به این معنی که اگر در گزینش شیوههای فرهنگی جامعه اسلامی «حقانیت» ملاک قرارگیرد خداوند که منبع قدرت و عزت این جهان محسوب میشود این امر را یاری خواهد رساند؛ همچنین میفرماید: والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا و إن الله لمع المحسنین(عنکبوت: 69)؛ یعنی کسانی که برای پیاده کردن حقانیت درجامعه اسلامی تلاش میکنند خداوند که منشأ علم، آگاهی و خلاقیت است با ابزارهای مختص خودش این دسته از افراد را هدایت و راهنمایی نموده و توان صبر و استقامت آنان را افزایش داده و چالشها و موانع مربوط به آنها را برطرف میسازد."