چکیده:
روابط ایران با چین به گونه ای روزافزون در کلیت سیاست خارجی ایران اهمیت می یابد. با عنایت به این موضوع مقاله حاضر در پی تبیین متغیرهای شکل دهنده به این روابط است. به بیان دیگر پرسش کلیدی مقاله این است که چه متغیرهایی به روابط ایران و چین در وضعیت کنونی شکل می دهند؟ از نظر نویسنده، «برخی همپوشانی ها در سیاست خارجی دو کشور، مبادلات اقتصادی و نظامی و همکاری در حوزه انرژی، عوامل توسعه بخش روابط دو کشورند. از دیگر سو انتخاب استراتژیک چین و روابط همکاری جویانه این کشور با قدرت های غربی، عوامل محدودکننده این روابط به شمار می آیند». نویسنده معتقد است عوامل محدودکننده در سال های اخیر نقش مهم تری در شکل دهی به روابط سیاسی دو کشور ایفا کرده اند، به گونه ای که روابط سیاسی طرفین نسبت به گذشته محدود شده و روابط تجاری به عنوان مهم ترین حوزه همکاری های دو کشور مطرح شده است.
خلاصه ماشینی:
"امامناسبات چین با ایالات متحده در چهارچوب الگوی همکاری و رقابت استراتژیک تحول یافته و بهطور نسبی تثبیت شده است؛بنابراین در نظم بین المللی تکقطبی و باتوجه به مناسبات متفاوت دو کشور با امریکا و جامعه بین الملل،زمینههای امنیتی ونظامی همکاریهای دو کشور(آنگونه که در ادامه در بررسی بحران هستهای ایراننشان خواهیم داد)کاهش مییابد و همکاریهای سیاسی و اقتصادی(با اولویتمبادلات انرژی)به عنوان مهمترین جنبه روابط دو کشور مطرح شد.
بنابراین همانگونه که بوزان نیز اشاره کرده است،چین را میتوان«دولت تجدیدنظرطلب اصلاحطلب»محسوب کرد،زیرا این کشور از یکسو بنیاناندیشهای نهادهای اصلی جامعه بین المللی و به دلایل ابزاری اقتصاد بازار را پذیرفتهو در مقابل قواعد سیاسی لیبرالی مقاومت میکند و افزونبر این در پی ارتقایجایگاه خود در جامعه بین المللی نیز هست و از توزیع قدرت موجود در نظامبین الملل و چینش بازیگران ناراضی است )31:0102,nazuB( .
daoR tnempoleveD lufecaeP anihC برمبنای این مفهوم غالب،چینیها در طراحی و اجرای سیاست خارجی خوداز یکسو در پی ثباتسازی در محیط امنیتی خویش(در سطوح منطقهای وبین المللی)به مثابه شرط لازم تداوم توسعه اقتصادی و ثبات سیاسی هستند و ازدیگرسو،تلاش دارند تا با ارائه تصویر بازیگری مسئول و خواهان ثبات در عرصهبین المللی،نگرانیها نسبت به رشد سریع این کشور و پیامدهای آن را کاهش دهند.
بر این مبنا،مادامی که«ظهور مسالمتآمیز»،انتخاب استراتژیک چین درصحنه بین المللی باشد(که احتمالا تا یک دهه آینده چنین خواهد بود)و به تبع آنایجاد میزانی از هماهنگی با جامعه بین المللی و نهادهای آن در سیاست خارجی آناز اهمیت و اولویت اساسی برخوردار باشد و ایران نیز همچنان به عنوان دولتتجدیدنظرطلب انقلابی در جامعه بین الملل تلقی گردد،میتوان گفت که این&%01428HKRG014G% محدودیت همچنان بر روابط دو کشور حاکم خواهد بود."