نگاهی بر نیایش های منثور زبان فارسی و درنگی بر نیایش های پس از انقلاب اسلامی مقاله

نیایش در ادبیات منظوم و منثور ایران ‌زمین گونه‌ای ادبی در نخستین آثار مکتوب فارسی تاکنون است. نثر معاصر، به خصوص پس از انقلاب اسلامی، به دلیل داشتن فضای گستردة ادبی مرتبط با نیایش فصل جدید و درخشانی برای این‌گونة ادبی است. نویسندگان برجسته‌ای همچون آیت‌الله حسن‌زادة آملی، شهید مصطفی چمران، حجت‌الاسلام محدثی و سیدمهدی شجاعی در این‌گونة ارزشمند ادبی توانمندی و جلوة بیشتری دارند.

"محورهای اصلی‌ای که می‌توان از متن نیایش‌های شریعتی استخراج نمود، بسیار گسترده، عمیق و اصولا فلسفی هستند؛ از جمله: - معنویت و شعور: شریعتی توانایی فعلی و رشد علمی را لازمة زندگی می‌داند اما معتقد است که توجه افراطی به این توانایی‌ها انسان را از زیبایی‌های عرفانی و معنوی بازمی‌دارد: «خدایا، رشد عقلی و علمی، مرا از فضیلت تعصب، احساس و اشراق محروم نسازد» (شریعتی، ۱۳۸۳: ۱۱۱). «نخستین تحول عظیم ادبی در انقلاب اسلامی ساده و بی‌تکلف شدن نثر فارسی است، به گونه‌ای که مطالب عالی معارف اسلامی و دینی و سیاسی و فرهنگی در زبان ساده و صریح گفته و نوشته می‌شود، بسیاری از کلمات، مفاهیم حقیقی و تازه‌یافته و از صورت تخیلی و شاعرانه بیرون آمده است؛ مانند جبهه، جنگ، شهید، شهادت، ایثار، تعاون، مسئولیت، خواست مردم، خدمت اجتماعی و ملی و نظایر آن‌ها."