چکیده:
آینده نگاری از جمله مفاهیم نوپایی است که به واسطه نوپا بودنش هنوز مفهومی ساخته و پرداخته نیست و منابع قابل توجهی نیز از آن در دسترس قرار ندارد. هر مفهومی از سیر تحول تاریخی خاصی برخوردار است و در مواجهه با چالش ها و مسائل خاصی بروز و ظهور یافته است. بنابراین به منظور پرداختن به مفاهیم، ذکر این مواجهه ها اهمیت و ضرورت می یابد. مفهوم آینده نگاری نیز از ناتوانی دانش پیش بینی ، دانش سیاستگذاری و دانش مدیریت راهبردی در پاسخگویی به چالش هایی خاص ظاهر گشته است. به این ترتیب شناسایی چالش هایی که ما را در ساخت مفهوم آینده نگاری کمک کرده اند، اهمیت دارد. مقاله حاضر سعی دارد تا ابتدا با ذکر تاریخچه ای در مورد مباحث آینده اندیشی، به ناتوانی های پیش بینی در پاسخ به سوالات آینده اندیشانه بپردازد و در این خلال به مفهوم آینده نگاری برسد. لازم به توضیح است که تمرکز این مقاله بر آینده نگاری های سازمانی و ملی است و به همین خاطر به اینگونه مباحث پرداخته شده است. در پایان هم استفاده از این مفاهیم به طور مشترک در فرایند سیاستگذاری آینده نگرانه سازمان ها توصیه شده است
خلاصه ماشینی:
"ایشان آیندهنگاری تحقیقات2را به صورت ذیل تعریف نمود: (1) nitraM neB (2) thgiseroF hcraeseR «آیندهنگاری تحقیقات،تلاش سیستماتیک برای نگاه به آیندۀ بلندمدت علم، تکنولوژی،اقتصاد و اجتماع است که با هدف شناسایی تکنولوژیهای عام نو ظهور و تقویت حوزههای تحقیقات استراتژیکی است که احتمالا بیشترین منافع اقتصادی و اجتماعی را به همرا دارند.
به این ترتیب مارتین آیندهنگاری را مجددا به صورت ذیل تعریف نمود: «آیندهنگاری،فرآیند تلاش سیستماتیک برای نگاه به آیندۀ بلندمدت علم، تکنولوژی،محیط زیست،اقتصاد و اجتماع است که با هدف شناسایی تکنولوژیهای عام نو ظهور و تقویت حوزههای تحقیقات استراتژیکی است که احتمالا بیشترین منافع اقتصادی و اجتماعی را به همراه دارند.
«هورتون2»تعریف ذیل را از آیندهنگاری ارائه داد: «آیندهنگاری فرایند توسعۀ گسترهای از دیدگاهها در مورد راههای امکانپذیر برای توسعۀ آینده است که ایجاد درک کافی در خصوص این دیدگاهها منجر به تصمیمگیریهایی میشود که بهترین فردای ممکن را خلق میکند.
» «رکز پژوهشهای راهبردی و مدیریت3»در برزیل،که یک سازمان دولتی است و متولی برنامهریزی و سیاستگذاری در حوزۀ علم و تکنولوژی است،آیندهنگاری را به (1) uoihgroeG eduL (2) notroH (3) seidutS cigetartS dna tnemeganaM rof retneC صورت ذیل تعریف میکند:«فعالیتی که در یک فرآیند،سه بعد مختلف تفکر و مباحثه و شکل دهی به آینده را به هم مرتبط میسازد.
به این ترتیب است که برنامهریزی راهبردی جایگاه قبلی خود را از دست میدهد و مفهوم«تفکر راهبردی»به عنوان یک مفهوم جایگزین مورد استقبال قرار میگیرد."