خلاصه ماشینی:
اگر در مکه و مدينه اعمال بعضي حاجيان نشان مي دهد که از دين و معارف اسلامي جز تعليماتي سطحي ندارند، علامت اين است که اجتماع مسلمان نسبت به آموختن احکام دين و فقه اسلام و اخلاق اسلامي بي اعتنا است.
دانستن تاريخ مکه و مدينه به چه کار مي آيد؟ عربستان سعودي چه نوع حکومتي داشته باشد و چگونه اداره شود به ما چه؟ اما حج چنان که مي دانيم عبادت است، جهاد است، رکني از ارکان اسلام است.
به خاطر جلوگيري از چنين پيش آمدهاست که در اين سلسله مقاله سعي شد است زيارت کنندگان خانه کعبه را تا آنجا که ضرورت ايجاب مي کند از وضع جغرافيائي حجاز، کشور عربستان سعودي، مذهب و عادت و رسم هاي حاکم بر اين منطقه، تاريخچه مختصر مکه و مدينه و توصيف مکان هاي مقدس و ديدني اين دو شهر ديني آگاه سازيم.