Abstract:
در دنیای جهانیشده و جهان رسانه ای شدة امروز دسترسی به ابزار رسانه ای و بازنمایی برای همه افراد، گروه هـا، اجتماعات ، مناطق و حوزه های جغرافیایی و فرهنگی به نیازی ضروری تبدیل شده است . شـبکه هـای رادیـویی و تلویزیونی محلی از جمله مدل های رسانه ای هستند که در این زمینه اهمیت منحصربه فردی داشته و با اسـتفاده از مزیت محلی خود ظرفیت های فراوانی در حفاظت و حمایت از تنوع فرهنگی دارند. از این رو در ایـن مقالـه بـا اشاره به تنوع فرهنگی بالای ایران ، الزامات سیاستگذاری صـحیح و متناسـب بـا تنـوع فرهنگـی ایـران دربـارة شبکه های استانی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد بحث قرار گرفته است . بدین منظور بر مبنای عناصـر سیاست رسانه ای و روندهای جهانی حمایت رسانه ای از تنوع فرهنگی، ضرورت ها و ظرفیـت هـای شـبکه هـای استانی در نظام رسانه ای ایران استخراج شده و در ادامه به ارزیابی سیاست های وضع شده دربارة ایـن شـبکه هـا و نیز عملکرد آنها پرداخته شده است . روش استفاده شده در این تحقیق مطالعه موردی بوده و نتایج به دسـت آمـده در بخش ارزیابی سیاست ها نشان میدهد که حمایت از تنوع فرهنگی، جایگاه ویـژه ای در اهـداف ترسـیم شـده برای شبکه های استانی دارد؛ هرچند در مواردی به ویژه مولفه زبان کاستیهایی مشاهده میشود. همچنین ارزیـابی عملکرد این شبکه ها در ارتباط با تنوع فرهنگی نشان میدهـد کـه در کنـار نقـاط قـوت آنهـا، در بخـش هـایی ضعف هایی وجود دارد که شاخص ترین آنها را میتوان نبود استراتژی مشخص و جامع در حمایت و حفاظـت از تنوع فرهنگی و توجه ناکافی به ویژگی محلیبودن به مثابه مزیت منحصربه فرد شبکه های استانی دانست .
Machine summary:
"یافته های تحقیق نگاهی بر الزامات سیاست رسانه ای، تنوع فرهنگی موجود در ایران ، نظام و گستره رسانه ای حـاکم بر کشور و نیز قابلیت ها و ظرفیت های شبکه های استانی صدا و سیمای جمهـوری اسـلامی ایـران نشان میدهد که برای این شبکه ها کارکردهای متنوعی را میتوان برشـمرد کـه در بخـش نخسـت یافته های تحقیق ، به اجمال ، مهم ترین آنها ذکر میشوند.
در کشورهایی که دارای تنوع زبانی هستند اگر نهادهایی چون رسـانه هـای دولتـی از ایـن تنوع پاسداری نکنند، در مدارس زبان ملی، رسمی و علمـی زبـانی غیـر از زبـان محلـی باشـد، خانواده ها برای اینکه فرزندانشان با مشکلات ناشی از عدم تسـلط بـه زبـان رسـمی و علمـی و حضور در جامعه مواجه نشوند با آنها به زبان رسمی سخن بگویند، فرهنگستان زبان های محلی نباشد آنگاه این سؤال اساسی مطرح میشود که تکلیف حفاظت از تنـوع زبـانی بـر عهـده چـه نهادی است ؟ از این رو به نظر میرسد رسانه ها باید در کنار توجه به زبان ملی، که عامـل بسـیار مهم و اساسی در وحدت ملی و همبستگی اجتماعی است ، به زبان ها و گویش های محلی توجه ویژه ای داشته باشند.
دربارة سیاست های زبانی وضع شده درباره مراکز اشاره کردیم اما منظور از مدیریت ضعیف دربارة مؤلفه زبان باید گفت از یک سو بعضی از برنامه ها همچنـان بـدون اسـتدلال منطقـی به زبان فارسی تولید و پخش میشوند و از سوی دیگر در برنامه هایی همانند بخش هـای خبـری صـدا و سـیما گه گاه واژگانی آذری مورد استفاده قرار میگیرند کـه کـاربرد عمـومی در بـین مـردم اسـتان ندارنـد ایـن امـر ٢٣ نشان دهندة آن است که تاکنون دستورالعمل جامعی درباره زبان معیار در این مرکز تدوین نشده است ."