Abstract:
از اولین نشریه فارسیزبان اخبار هندوستانی چاپ کلکته تا به امروز که جراید فارسیزبان در گوشهوکنار جهان توسط مهاجران ایرانی و غیرایرانی انتشار یافته است،نزدیک به دو قرن میگذرد.این پدیده مهم در عرصه تاریخ مطبوعات ایران آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته است و شاید مهمترین علت آن عدم دسترسی کامل به نشریات فارسی چاپ خارج باشد. مقاله حاضر صرفا به دلیل این که پدیدهای به عنوان«جراید فارسیزبان» در آن سوی مزر وجود دارد،به بررسی نشریات فارسی چاپ خارج-از دوره زمانی 1357 تا 1378 که اوج انتشار نشریات فارسی است-پرداخته است.
Machine summary:
6 از جمله نشریات فارسیزبان کنفدراسیون در اروپا عبارت بود از: مجلهنامهء پارسی،ناشر افکار دانشجویان ایرانی در اروپا که در اردیبهشت 8331 در تیراژ 005 نسخه به چاپ میرسید؛پیوند،مجلهء ادبی- اجتماعی که به همت دانشجویان ایرانی مقیم مونیخ انتشار مییافت؛پژوهش ماهنامه دانشجویان ایرانی در انگلستان؛ پیمان ماهنامه ارگان انجمن دانشجویان ایرانی دانشگاه لیدز که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر میشد.
اما در خصوص این که چرا در دورههای مختلف تاریخی، جراید فارسیزبان توسط ایرانیان در خارج از مرزهای ایران شکل گرفته است میتوان اینگونه بیان کرد که به علت وجود جو حفقان و سانسور در ایران، دستاندرکاران مطبوعات و روشنفکران ایرانی به خارج از مرزها گریخته و اقدام به انتشار نشریات فارسیزبان کردهاند تا بتوانند در روشنگری مردم ایران و نقد دستگاه حاکم به وظیفه خود عمل کنند.
از مجموع 333 عنوان نشریه سیاسی، به ترتیب فراوانی جراید فارسیزبان با گرایش سیاسی در آلمان 221 عنوان، فرانسه 68 عنوان،انگلستان 46 عنوان، سوئد 13 عنوان و هلند با شش عنوان بیش از سایر کشورهای اروپایی است.
از مجمع 312 عنوان نشریه فرهنگی به ترتیب فراوانی جراید فارسیزبان با گرایش فرهنگی در آلمان 66 عنوان، انگلستان 24 عنوان،فرانسه 43 عنوان، سوئد 13 عنوان،و هلند با 21 عنوان بیش از سایر کشورهای اروپایی است.
از این مجموع سهم نشریات فارسیزبان با گرایش سیاسی 13 عنوان و نیز سهم نشریات فارسیزبان با گرایش فرهنگی 13 عنوان میباشد.
جراید فارسیزبان چاپ یوگسلاوی: در سالهای 7531-8731 مجموعا یک عنوان نشریه با نام پیک دانشجو در سال 7731 با ترتیب انتشار گاهنامه و روش فرهنگی،اجتماعی و خبری تاسیس شده است.