Abstract:
پیامبر گرامی اسلام (ص) همچون پیامبران گذشته با حکمت و موعظه و معجزات الهی مردم را بهسوی دین دعوت میکردند اما برخی قانع نمیشدند و معجزات دیگری طلب میکردند.
مقاله پیشرو با روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و مطالعۀ کتابخانهای به بررسی مسئلۀ انگیزههای معجزات اقتراحی پیامبر و انجام آن از سوی حضرت پرداخته است؛ این موضوع کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. لذا آثار مکتوب زیادی در این باره وجود ندارد؛ هدف نگارنده تبیین بیشتر این موضوع از طریق تبیین مصادیق معجزات اقتراحی، انگیزههای درخواستکنندگان و انگیزههای انجام معجزات است. این تحقیق با این فرضیه صورت گرفته است که ازجملۀ انگیزههای درخواست معجزه از پیامبر مبارزه با گسترش اسلام و معارف اسلامی و نیز بهانهگیری و لجاجت بوده است و در این راستا به نتایج ذیل دست یافته است: انگیزههای درخواست معجزۀ اکثر افراد، شناخت حقّ و ایمان به آن نبوده است و بیشتر با انگیزههایی چون: استهزا و انکار رسالت، رفاه طلبی، بهانهگیری و لجاجت، انجام گرفته است. معجزهها از طرف پیامبر (ص) با دو انگیزۀ اثبات حقانیت نبوت و بستن راههای بهانهگیری و اتمام حجت، انجام یافته است.
Machine summary:
ک. طبرسی، 1372، ج9، ص282؛ قمی، 1367، ج2، ص341؛ مجلسی، 1403ق، ج17، ص357ـ 347، باب 3؛ طباطبایی، 1417ق، ج19، ص60) و معجزاتی در روایات نظیر: زیاد شدن آب چاه؛ سیرآب شدن قوم از یک کاسه آب، به دعای پیامبر( (حمیری، 1413ق، ص330ـ 317، ح1228؛ مجلسی، 1403ق، ج17، ص235ـ 225، باب2، ح1) حرکت درخت به درخواست مشرکان و دستور پیامبر(؛ (شریف الرضی، 1379، ص400ـ 402) ب) اقتراحات غیرمقبول (درخواستهایی که مورد قبول واقع نشده است) ازجمله: درخواست معجزۀ همانند معجزات انبیای گذشته(انعام: 5؛ عنکبوت: 50)؛ درخواست معجزه، همانند معجزۀ حضرت موسی( (قصص: 48)؛ درخواست نزول ملائکه(انعام: 111)؛ درخواست باز شدن درب آسمان و عروج به آسمان (حجر: 115ـ 114)؛ درخواست رسیدن به مقام رسالت (انعام: 124)؛ درخواست خانهای از طلا برای پیامبر(، یا بالا رفتن او به آسمان؛(اسراء: 93)؛ فرود آوردن پارهای از آسمان یا حاضر کردن خدا با فرشتگان (اسراء: 92) فهرست برخی از درخواستهای معجزه بود، که از پیامبر( درخواست شده است.
اینکه درخواستکنندگان بعد از دیدن معجزات درخواستی، اقرار به رسالت پیامبر( میکنند و ایمان میآورند و مسلمان میشوند، بیانگر این نکته است که به دنبال شناخت حقّ و ایمان آوردن بودند، والا اگر چنین نبود مثل گروه چهارم درخواستکنندگان، که رئیس آنها ابوجهل بود، بعد از شنیدن خبر این گروهها نسبت به معجزۀ پیامبر( و حتی بعد از محقق شدن درخواست معجزۀ خودش، از روی لجاجت و بهانهگیری حاضر به ایمان آوردن و قبول حقّ نمیشدند.