Abstract:
مقدمه: بیماریهای مزمن کلیوی از جمله مشکلات، تهدید کننده سلامت جسمی و روانی است. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با رفتار درمانی دیالکتیک بر خودشناسی انسجامی، تنظیم هیجان و کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی بود. روش: روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل بیماران همودیالیزی بیمارستانهای شفا و کلینیک جوادالائمه شهر کرمان در سال ۱۴۰۱ بود. براساس روش نمونهگیری در دسترس ۴۵ نفر انتخاب و سپس بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و رفتار درمانی دیالکتیک) و یک گروه گواه جایگزین شدند (هر گروه ۱۵ نفر). ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خودشناسی انسجامی قربانی (۲۰۰۸)، تنظیم هیجان گروس (۲۰۰۳) و کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (۱۹۹۶) بود. جهت تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره، آزمون تعقیبی توکی و نرمافزار SPSS نسخه ۲۴ استفاده شد. یافتهها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین نمرات گروه گواه و آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۰۱>P). در مقایسه با گروه گواه، گروههای آزمایشی خودشناسی انسجامی، تنظیم هیجان و کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی را بهبود بخشیدند. با وجود اینکه بین دو رویکرد آزمایشی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نسبت به رفتار درمانی دیالکتیک اندکی بیشتر بود. نتیجهگیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و رفتار درمانی دیالکتیک روشهایی مناسب در افزایش خودشناسی انسجامی، تنظیم هیجان و کیفیت زندگی در بیماران همودیالیزی بود؛ لذا پیشنهاد میگردد از این درمانها در کنار سایر درمانهای پزشکی استفاده شود.
Introduction: Chronic kidney diseases are one of the problems that threaten people's physical and psychological health.
Aim: The present study aims to compare the effectiveness of acceptance and commitment therapy and dialectical behavioral therapy on coherent self-knowledge, emotional regulation and life quality of hemodialysis patients.
Method: The present study is a semi-experimental one with a pre-test, post-test and a control group design. The statistical population of this research was hemodialysis patients of Shafa Hospital and Javad Al-Aima Clinic in Kerman in 2022. For this research 45 hemodialysis patients were selected using convenience sampling and randomly placed into two experimental groups of effectiveness of acceptance and commitment therapy and dialectical behavioral therapy and a control group. The research tools included Qorbani Coherent Self-knowledge (2008), Gross Emotional Regulation (2003) and World Health Organization Life Quality (1996) Questionnaire. The collected data were analyzed using covariance analysis or ANACOVA statistical exams, Tukey's b post Hoc exam using SPSS-24 statistical software.
Results: The result of covariance analysis showed significance difference between the experimental and control groups as (P
Conclusion: Acceptance and commitment therapy and dialectical behavioral therapy, are proper methods in increasing coherent self-knowledge, emotional regulation and life quality of hemodialysis patients. It is recommended that these approaches can be used alongside other medical treatments.