تبیین اثرگذاری عوامل محیط مصنوع شهر در الگوی فضایی و تراکم آلاینده‌های هوای شهر تهران Journal Article

Writer: صنیعی، راحله ؛ شریفی کیا، محمد ؛

برنامه ریزی و آمایش فضا پاییز 1402، دوره بیست و هفتم - شماره 3 Ranking Science-Research (Ministry of Science/ISC (‎17 page(s) - From 84 to 100 )

Keywords: تهران آلودگی هوا ترافیک کاربری اراضی محیط مصنوع شهر کاربری

Abstract:

تهران یکی از آلوده ‌ترین شهرهای دنیا است. آلودگی هوا به دلایل مختلف، ازجمله تمرکزگرایی، افزایش ترافیک، مکان‌یابی ناصحیح الگوی فضایی کاربری‌ها، مصرف سوخت‌های فسیلی، عدم وجود مقررات و ضوابط به ‌منظور محدود ساختن مناطق صنعتی و ناپیروی مقررات زیست‌‌محیطی به وجود آمده و بعضا بر اثر بعضی عوامل اقلیمی شدت می‌یابند. در این پژوهش، هدف ارتباط ‌سنجی عوامل مصنوع شهری با آلودگی هوای شهر تهران و یافتن درجه اهمیت هر یک از آن‌ها است. تکنیک‌های مورد نظر بر پایه داده‌های رادار نشان می‌دهد که الگوی فیزیکی و پیامدهای نظام برنامه ‌ریزی شهری در آلایندگی هوای شهر تهران بسیار تاثیر گذار است. در این ارتباط ضریب همبستگی الگوی محیط ارتفاعی ساخت و سازها (بعد سوم شهر) و آلودگی هوای تهران 86/ 0 محاسبه گردید. به بیان دیگر درصورت برنامه ‌ریزی مناسب یا وجود امکان اصلاح ساختار بعد سوم، می‌توان آلودگی هوای شهر تهران را به میزان زیادی کنترل و تعدیل کرد. مستند بر یافته‌‌های تحقیق از لحاظ کاربری‌های شهری، صنایع، تجاری، حمل ‌و نقل، سازمان‌ها و ادارات و مراکز بهداشتی و درمانی با الگوی فضایی آلاینده‌های ذرات معلق 2. 5 میکرونی و مونواکسید کربن منطبق بوده و بیشترین ضریب تعیین را با الگوی فضایی آلودگی هوای شهر تهران داشته ‌اند. در بحث ترافیک، شاخص گره ‌گاه‌های ترافیک با الگوی فضایی آلاینده ذرات معلق 2. 5 میکرونی بیشترین انطباق را داشتهاند؛ در محدوده خطرناک و خیلی ناسالم الگوی فضایی آلودگی هوای شهر تهران، تعداد زیادی گره‌گاه ترافیکی با مسافت کم نسبت به هم موجود می‌باشند که در نهایت این گره ‌گاه‌ها در کنار هم در بعضی از نقاط شهر کانال‌های ترافیکی را شکل داده‌اند. نتایج مدل کرنل نشان می‌دهد که با شناسایی این کانال‌ها و مدیریت ترافیک شهری می‌توان تاحد زیادی آلودگی‌ مرتبط را تعدیل کرد. به علت امکان‌پذیر نبودن تعدیل یا از بین بردن عوامل جبری ایجاد یا تشدید آلودگی هوا، می‌توان با تغییر در الگوی مدیریت کلان شهری و برنامه ‌ریزی شهری، با حفظ یا تغییر در ساختارها –کارکردها، محیط مصنوع شهر تهران را به سمت الگوی زیست محیطی مناسب هدایت کرد.

Machine summary:

در این پزوهش جمع آوری اطلاعات از طریق مراکز کنترل کیفی هوای شهر تهران و سازمان محیط زیست ، تصاویر 1 فصلنامه برنامه ریزی وآمایش فضا 87 1 Abbaspour, et, al 2 Atash 3 Borrego, et, al رادار، لایه های کاربری زمین و مرکز کنترل ترافیک شهر تهران بوده و روش استخراج آن به صورت نرم افزاری است . Tehran air pollution spatial pattern فصلنامه برنامه ریزی و آمایش فضا 90 ٢-٤- ارتباط سنجی بین محیط مصنوع شهر تهران و الگوی فضایی آلودگی هوای شهر تهران در این بخش برای بررسی نقش برنامه ریزی شهری در تعدیل و یا افزایش آلودگی هوای شهر تهران ، ارتباط سه عامل الگوی فضایی ارتفاع ساختمان ها یا محیط ارتفاعی شهر، کاربری اراضی و ترافیک شهر تهران با الگوی فضایی آلودگی هوای شهر تهران و الگوی فضایی آلاینده ها به صورت جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . The spatial pattern of air pollution in Tehran after reducing the height of buildings in Tehran فصلنامه برنامه ریزی وآمایش فضا 93 شکل ٧ نشان میدهد که با کاهش ارتفاع ساختمان ها از آلودگی هوای شهر نیز به طرز محسوسی کاسته میشود. The relationship between the spatial pattern of land use and the air pollutants in Tehran فصلنامه برنامه ریزی و آمایش فضا 94 ٣-٢-٤- رابطه ترافیک با الگوی فضایی آلودگی هوا برای نشان دادن اهمیت ترافیک و میزان تأثیر آن در آلودگی هوای شهر تهران ، در این بخش به نقاطُ پر تردد شهر یا به عبارتی دیگر به گره گاه های ترافیکی تهران پرداخته میشود.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: