چکیده:
پسازپیروزیانقلاباسلامی و دربازنگریقانونمجازاتهایاسلامی قسمیدیگر از مجازاتها باعنوان«مجازاتهای بازدارنده»بهچهار قسم حدود، قصاص، دیات و تعزیرات اضافه شد. اینمجازات بااین عنوان برخلاف چهارقسمقبلی، هیچسابقهای درفقهوحقوقما ندارد؛درمورد ماهیتمجازات بازدارنده نظرهایمختلفی ارائهشده به نظر میرسد مجازاتبازدارنده همان تعزیراست واز مصادیقملاکدوم تعزیرکه عبارت است از ارتکابرفتار مفسدهآمیز و مغایربا مقرراتونظاماتحکومتی، میباشد. لذا مجازات بازدارنده زیرمجموعه و تحتعنوانکلی تعزیراست واحکامتعزیرات برآن بار میشود. بنابراین بین«تعزیرات»و«مجازات بازدارنده»رابطهی«عموم و خصوص مطلق» وجود دارد. دراینجا تعزیراتعام است وبه دوبخش تعزیراتشرعی و تعزیرات حکومتی بر حسب ملاکات آنتقسیم میشود ومجازات بازدارنده خاص است، جزء همان بخش دوم تعزیرات یعنی تعزیرات حکومتی میباشد. علمای اهل سنت ازملاک دوم تعزیر یعنی ارتکاب رفتارمفسدهآمیز تعبیر به«التعزیر لمصلحة العامه» میکنند و این نشان میدهد فقهای عامه تعزیرات حکومتی را جایز میدانند.
After Islamic revolution victory، punishments divide into four parts; limits، retribution، blood-money and Tazirat. But then other part is added to these four parts as deterrent punishments. The last part of this collection is not known in our Jurisprudence and law and its nature is full of ambiguity.
There are some theories related to deterrent punishments as follows:
1-It is one part of ordering to good deeds and preventing bad deeds.
2-It is not independent.
3-It is one part of educational measures.
4-It means Tazir.
In this Article، the author explains the above mentioned theories thoroughly and shows that jurists know governmental Tazirat legally.
خلاصه ماشینی:
"نظریه مشورتی ادارة حقوقی قوة قضائیه، نظریه شماره 10/7-15/1/1381: سؤال: با عنایت به تقسیمبندی مجازاتها به حدود قصاص و دیات و تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده و تعاریف آنها در مواد12 الی 17 قانون مجازات اسلامی، نظر به اینکه اکثر جرائم مندرج در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح به منظور حفظ نظم و مراعات مصلحت اجتماع در قبال تخلف از مقررات حکومتی وضع شده است، مستدعی است اعلام نمائید که مجازاتهای مذکور در قانون فوق اولا از باب تعزیر است یا خیر؟ ثانیا چنانچه از باب تعزیر نیست چه عنوانی بر آن صدق مینماید و اصولا ذکر کلمة تعزیری پس از مجازاتهای بازدارنده به صحت حکم خدشه وارد مینماید یا خیر؟ جواب: تمام جرائمی که نوع و میزان مجازات آنها توسط قانونگذار(حکومت به معنای عام کلمه) تعیین شده است نه شرع، مجازات بازدارنده است مانند اکثر مجازاتهای مذکور در کتاب پنجم از قانون مجازات اسلامی و این مجازات به لحاظ اینکه نوع و میزان و تعداد آنها از طرف شرع معین نگردیده است مشمول عنوان تعزیر نیز میباشند اما در مواردی در قوانین جزایی آمده است که تعیین نوع و میزان مجازات را در اختیار حاکم گذارده است مانند مجازات کسی که کمتر از چهار بار اقرار به زنا کند(موضوع مادة 68 قانون مجازات اسلامی) این قبیل موارد فقط داخل در عنوان تعزیر میباشد نه مجازات بازدارنده."