چکیده:
این نوشتار در پی اثبات تحریم ساخت و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی (اتمی، میکروبی، و هستهای) از دیدگاه فقهی و اجتهادی است. منظور از سلاحهای کشتار جمعی سلاحهایی است که قدرت تخریب فوق العاده دارند و علاوه بر نظامیان، افراد غیرنظامی را نیز مورد اصابت قرار میدهند. در این مکتوب بااستدلالهای عقلی و با استناد به برخی آیات و روایات نتیجه گرفته شده که حتی در فرض این که دشمن دارای چنین سلاحی باشد و از آن استفاده هم بکند، اسلام استفاده از چنین سلاحهایی را در جنگ اجازه نمیدهد. در مقاله تبیین شده که دین اسلام هرگز موافق این نیست که مسلمانان هر عملی را که دشمنان و کفار در جنگ با آنان انجام میدهند، مرتکب شوند. به عنوان مثال، اگر کفار اسرای مسلمانان را به قتل برسانند و یا آنان را مثله نمایند، اسلام در چنین مواردی هیچگاه اجازه مقابله بهمثل را نمیدهد.
خلاصه ماشینی:
بعد از روشن شدن نکات مقدماتی باید ادله را مورد بررسی قرار دهیم: دلیل اول: عقل آیا از نگاه عقل این کار، یعنی ساخت و تولید و استفاده از چنین سلاحهایی، قبیح است یا خیر؟ میتوان اذعان داشت که چنین عملی از دیدگاه عقل قطعا قبیح است، چرا که این گونه سلاحها موجب ظلم بر بشر و نیز از بین بردن محیط زیست میشود.
پاسخ به چند سوال در این قسمت نیز لازم است به دو سوال پاسخ داده شود: سوال اول: آیا میتوان در فرضی که دشمن دارای سلاح اتمی است و با آن مسلمانان را تهدید میکند به آیه شریفه «فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم»(بقره/194) تمسک نمود و نتیجه گرفت که به مقتضای آیه برای مقابله به مثل مجاز باشد مسلمانان چنین سلاحی را تهیه نمایند؟ و نیز در صورتی که کفار از این وسیله استفاده نمایند آیا به مقتضای آیه میتوان گفت مسلمانان هم میتوانند استفاده نمایند؟ جواب: اولا: به نظر میرسد آیه شریفه در موردی است که ظلم و اعتدا محقق شده باشد، بنابراین مجرد داشتن سلاحهای اتمی از مصادیق اعتدا نیست.
سوال دوم: آیا از آیه شریفه 190 بقره: «و قاتلوا فی سبیل الله الذین یقاتلونکم و لا تعتدوا إن الله لا یحب المعتدین» که درآن نهی از اعتدا به کفار در جنگ شده است و به صورت کلی فرموده است که خداوند معتدین را دوست ندارد، میتوان استفاده نمود که سلاحهای کشتار جمعی از موارد اعتدا است و در نتیجه حرمت و ممنوعیت آن را استفاده نماییم؟ جواب: مفسران در کلمه «لا تعتدوا» دو احتمال دادهاند: الف) مراد نهی از اعتدای به غیر جنگجویان است، یعنی نسبت به غیر مقاتلین و غیرجنگجویان ظلم و ستم ننمایید و فقط با کفار و مشرکانی جنگ کنید که در حال جنگ با شما هستند.