چکیده:
نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان میدهد که مؤلفههایی همچون وجود راویان و محدثان چشمگیر، تدوین آثار و کتابهای حدیثی، شکلگیری اندیشۀ تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث - که همه از شاخصههای صدق عنوان یک مرکز حدیثی است - در میان بحرینیها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است. حدود صد و بیست نفر از بحرینیها از راویان و محدثان امامان شیعه بودهاند و در گسترۀ حدیثپژوهی شیعی نقش ایفا کردهاند و فعالیت حدیثی و عنایت به مباحث مربوط به آن در طول قرنها ادامه داشته است. کثرت روایات نقل شده توسط این راویان نیز حایز اهمیت و بررسی است. جست و جوی زمان آغاز فعالیتهای حدیثی، و فراز و فرود آن در گستره زمانی حضور و حیات امامان شیعه، آثار و مصنفات این راویان، روابط آنها با دیگر حوزهها و مناطق حدیثی شیعه و اهل سنت، و این که راویان بحرین، بیشتر دارای چه رویکردی در نقل کلمات ائمه بوده اند، موضوع این نوشتار است.
خلاصه ماشینی:
درآمدی بر تاریخ حدیث شیعه بحرین در عصر حضور مهدی سلیمانی آشتیانی 1 مهدی فرمانیان 2 چکیده نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان میدهد که مؤلفههایی همچون وجود راویان و محدثان چشمگیر، تدوین آثار و کتابهای حدیثی، شکلگیری اندیشۀ تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث _ که همه از شاخصههای صدق عنوان یک مرکز حدیثی است _ در میان بحرینیها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است.
جست و جوی زمان آغاز فعالیتهای حدیثی، و فراز و فرود آن در گستره زمانی حضور و حیات امامان شیعه، آثار و مصنفات این راویان، روابط آنها با دیگر حوزهها و مناطق حدیثی شیعه و اهل سنت، و این که راویان بحرین، بیشتر دارای چه رویکردی در نقل کلمات ائمه بوده اند، موضوع این نوشتار است.
قبیلۀ بنیعبدالقیس از علی کورانی و عبد الهادی ربیعی _ که در جست و جوی حضور فرهنگ و آموزههای تشیع در میان قبیلة عبد القیس و خدمات آنها به مکتب اهل بیت( بوده است _ و همچنین، اعلام هجر من الماضین والمعاصرین از هاشم محمد الشخص، به صورت گستردهتری به معرفی رجال و بزرگان و دانشمندان بحرین قدیم پرداختهاند.
البته از آن جا که شیخ، همه راویان ائمه( را از شیعه و عامه نقل کرده است، سعی شده علاوه بر رجال الطوسی، به رجال النجاشی نیز استناد شود؛ علاوه بر این که خواهیم گفت که اصل در مذهب افراد قبیله عبد القیس تشیع و علاقه به اهل بیت( است.