چکیده:
دئودوروس، فیلون، و خروسیپوس از برجستهترین منطقدانان مگاری ـ رواقی بودهاند و موجهات یکی از مباحث مورد توجه این منطقدانان بوده است. نظرات این متفکرین در مورد مفاهیم موجهه، تعریف ضرورت، امکان، امتناع، و رابطه و نسبت اینها با هم از مباحث جالب تاریخ منطق است که به روشنشدن برخی از مواضع منطقی منطقدانان دیگر در این زمینه هم کمک میکند. از میان این سه تن، نظرات دئودوروس بیش از همه مورد بحث بوده و هست. این توجه عموما به این علت است که تعاریف دئودوروس از این مفاهیم همراه نگاهی دترمینیستی به عالم است. تعاریف فیلون و خروسیپوس گرچه با درک عرفی سازگارتر هستند، با موضع دترمینیستی آنان همخوانی ندارد.
خلاصه ماشینی:
طرح مبحث موجهات در میان افرادی که تفکری دترمینیسـتی دارنـد (مثـل رواقیـون و مگاریون ) هم عجیب است و هم جالب ؛ عجیب است چون به نظر می رسد کسانی کـه همـة امور را ضروری می دانند نباید دغدغة ضرورت و امکان و تمـایز ایـن هـا را داشـته باشـند؛ جالب است برای این که افراد با پیش فرض های متافیزیکی خاص وارد این مباحـث شـده و نظریه پردازی کرده اند.
جدول زیر در درک ارتباط این مفاهیم با هم روشن گر است (٩٩ :٢٠٠٤ ,Bobzien): در هر زمان t / البته همان طور که پیش از این گفتیم این منطق دانان فقط از چهار مفهوم استفاده کرده اند، ولی در این جا برای روشن شدن نسبت احتمال با مفاهیم مورد استفادة آن ها، این مفهوم هـم در جدول وارد شده است .
به نظر مـی رسـد در مـورد اول هـم بایـد همـین مسـئله مـورد نظـر دئودوروس بوده باشد (١١٨ :١٩٧١ ,Kneale and Kneale) پس می توان تعاریف دئودوری از 8 موجهات را این طور صورت بندی کرد: ◊P=df P∨Fp ◊Pn=df∃t(t≥n &ॻtP) ~◊P=df ~P&~Fp ~◊Pn=df∀t(t≥n → ॲtP) □P=df P&~F~p □Pn=df∀t(t≥n → ॻtP) ~□P=df ~P∨F~p ~□Pn=df∃t(t≥n &ॲtP) در صورت بندی ستون اول ، سور روی لحظات زمان قرار گرفته است .
مـی تـوان 15 تعاریف خروسیپوس را این طور صورت بندی کرد: در مورد ضرورت (و امتناع )، یا جمله خودش ضروری (ممتنع ) است یا ایـن ضـرورت (امتناع ) در رابطه و با توجه به چیز دیگری حاصل شده است .