چکیده:
این مقاله به بررسی حرکات استعاری دستان در حین به کار بردن قیدهای مختلف زمان توسط فارسیزبانان، بهمنظور ارائه طرحی برای مفهوم زمان، میپردازد. پس از تصویربرداری از 22 آزمودنی، در حین پاسخگویی به سؤالات مبهم پرسشنامهای شامل 10 سؤال که آزمودنی را ملزم به کار بردن قیدهای مختلف زمان مینمود، و تحلیل دادههای تصویری حاصل، پیکرهای شامل 299 حرکت بهدست آمد. دادههای این پیکره 8 نوع حرکت متفاوت را جهت اشاره به قیدهای زمانی مختلف نشان میدهد که براساس بسامد وقوع تعیین شدهاند. این حرکات تنها شامل حرکات دستان میباشد؛ چرا که حرکات دیگر اعضای بدن، مانند سر و تنه، به دلیل بسامد بسیار پایین از پیکره حذف شدند. این نوع حرکات را میتوان در سه دسته گذشته، حال و آینده جای داد. در پایان پژوهش، براساس این حرکات، طرحی برای مفهوم زمان در ذهن سخنگویان فارسی پیشنهاد شده است. این طرح نشان میدهد که زمان برای فارسیزبانان افقی، از عقب به جلو، و از راست به چپ میباشد.
خلاصه ماشینی:
در پایان پژوهش ، براساس این حرکات ، طرحی برای مفهوم زمان در ذهن سخن گویان فارسی پیشنهاد شده است .
در پژوهش حاضر سعی بر این است که با مبنی قرار دادن نظریه استعاره های مفهومی لیکاف و جانسون (١٩٨٠،١٩٩٩) الگویی برای مفهوم زمان در ذهن سخن گویان زبان فارسی ارائه شود.
اما در تنها پژوهشی که به منظور بررسی چگونگی ساختار مفهوم «زمان » در ذهن فارسیزبانان صورت گرفته است ، شرف زاده ، علوی و علیمردانی (١٣٩٢) با تحلیل نتایج حاصل از دو پرسش نامه چنین نتیجه میگیرند که محور زمان در ذهن سخن گویان فارسی عمدتا افقی میباشد.
همچنین ، «زمان » به طور کلی از دیدگاه روان شناختی آن مد نظر است ؛ یعنی آن مفهومی از زمان که جنبه درونی دارد و فرد با توجه به تجربیات شخصی، استعارات زبانی و فرهنگ ، در ذهن و شناخت خود شکل میدهد (ایونز، ٢٠٠٤، ٢٠١٣)؛ چرا که تنها این نوع مفهوم «زمان » بدون شک وجود دارد و همه انسان ها آن را تجربه میکنند و در زبان و سیستم مفهومی آن ها بازتاب می یابد (ایونز، ٢٠١٣: ٦٢).
(رجوع شود به تصویر صفحه) ٣- بحث و نتیجه در بررسی حاضر پس از جمع آوری داده های تصویری و تحلیل آنها پیکره ای شامل ٢٩٩ حرکت استعاری جهت اشاره به قیدهای مختلف زمانی استخراج شد.
Language and time: A cognitive linguistics approach, New York, Cambridge University Press.
With the future behind them: Convergent evidence from Aymara language and gesture in the crosslinguistic comparison of spatial construals of time, Cognitive science, 30: 401- 450.