چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین سبکهای رهبری مربیان و انسجام گروهی تیمهای بسکتبال شرکتکننده در دهمین المپیاد ورزشی دانشجویان پسر کشور است. ورزشکاران (113 n=) از 12 تیم، پرسشنامههای مقیاس رهبری در ورزش (LSS) و محیط گروهی (GEQ) را تکمیل کردند. پرسشنامۀ LSS شامل 40 سؤال است که پنج بعد سبک رهبری مربیان شامل: سبک آموزش و تمرین، دموکراتیک، آمرانه، حمایت اجتماعی و بازخورد مثبت را میسنجد. پرسشنامۀ GEQ با 18 سؤال، دو بعد انسجام گروهی شامل انسجام تکلیف و انسجام اجتماعی را اندازهگیری میکند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، تجزیه و تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر و تعقیبی بونفرونی در سطح معنیداری 05/0 ≤ P استفاده شد. نتایج نشان داد انسجام گروهی با سبکهای رهبری آموزش و تمرین، دموکراتیک و حمایت اجتماعی رابطۀ مثبت و معنیدار دارد، اما با سبکهای رهبری آمرانه و بازخورد مثبت رابطۀ معنیداری ندارد. مقایسۀ سبک رهبری مربیان نشان داد مربیان بسکتبال بیشتر از سبک رهبری آموزش و تمرین (وظیفه محوری) و کمتر از سبک رهبری آمرانه استفاده میکنند. علاوه بر این، انسجام گروهی در تیمهای ناموفق و موفق بیشتر از تیمهای کمتر موفق بود؛ بنابراین بهطور خلاصه رفتار مربیان و سبک مربیگری آنان انسجام گروهی تیمها را در هر سطح و رشتۀ ورزشی تحت تأثیر قرار میدهد و حتی میتواند به موفقیت و عملکرد تیمی بهتر منجر شود که با اغلب پژوهشهای انجامشده از جمله یافتههای هانگ (2004) و حسینی (2010) همخوانی دارد.
خلاصه ماشینی:
"چلادورای برای رفتار رهبر در موقعیتهای ورزشی پنج بعد را تعیین کردند: 1- رفتار تمرین و آموزش: به رفتارهایی گفته میشود که مربی بهمنظور بهبود اجرای ورزشکار از طریق آموزشهای تکنیکی و در ورزشهای تیمی برای هماهنگ کردن فعالیتهای اعضای تیم طرح ریزی میکند؛ 2 2- رفتار دموکراتیک: رفتاری است که در آن مربی به ورزشکاران اجازه میدهد در تصمیمگیریهای مربوط به تعیین اهداف گروهی و روشهای دستیابی به آنها مشارکت کنند؛ 3- رفتار مستبدانه (آمرانه): بدین صورت بازتاب پیدا میکند که مربی خود را از ورزشکاران Chelladurai Carron Spink جدا کرده، بر قدرت خویش تأکید میکند؛ 4- رفتار حمایت اجتماعی: به این موضوع مربوط میشود که مربی تا چه حد در ارضای نیازهای متقابل شخصی ورزشکاران دخالت دارد؛ 5- بازخورد مثبت: محدودهای است که مربی، ورزشکاران را مورد تشویق و تقدیر قرار داده، از بازی و همکاریشان تعریف میکند (4).
با توجه به نقش مهم ورزش دانشجویی در عرصۀ ورزش کشور و اهمیت المپیادهای دانشجویی Wester & Weiss Spink Eichas & Krane Hung Grieve Catharine Ronayne Nolan Fox Rang Huang Murray Chen که هر دو سال یک بار بهمنظور توسعۀ ورزش حرفهای دانشجویی انجام میشود، در این پژوهش علاوه بر مقایسۀ سبکهای مربیگری تیمهای بسکتبال دانشجویی، انسجام تیمی و سبکهای مربیگری مربیان تیمهای موفق (ردههای 1 تا 4)، کمتر موفق (ردههای 5 تا 8) و ناموفق (ردههای 9 تا 12) مقایسه شده است.
نتایج پژوهش نشان داد بین انسجام گروهی (تکلیف اجتماعی) و سبکهای رهبری تمرین و آموزش، دموکراسی و حمایت اجتماعی رابطۀ مثبت و معنیداری وجود دارد که با یافتههای نولان (2000)، رنج (2002)، هانگ (2004)، مورای (2006)، چن (2007)، کاتارین (2002)، حسینی کشتان (2010) و مرادی (2004) همخوانی دارد."