چکیده:
مهاجرت های بین المللی را می توان در بعد کلان آن با تغییراتی در سطوح اقتصادی و سیاسی جوامع و در بعد خرد، با چگـونگی انطبـاق مهـاجران و ویژگـی هـای هـویتی آنهـا بررسی کرد. در بررسی تأثیر مهاجرت بر هویت افراد، ویژگی های هویتی مهـاجران نـسل دوم در مقایسه با نسل اول از پیچیدگی های بیشتری برخوردار است . درحالی که نسل اول مهاجران در ایران به دنیا آمده و رشد کرده اند و خود را ایرانی می دانند، نـسل دوم یـا در کشور میزبان متولد شده اند یا در اوایل دوران کودکی به آن کشور رفته انـد و در فـضای بینابینی فرهنگی جامعة مبدأ و جامعة میزبان اجتماعی شده اند؛ بـه همـین دلیـل نـسل دوم مهاجران الگوی تطبیقی و هویتی متفاوتی خواهند داشت . در پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و مصاحبه با متخصصان این حـوزه در خارج از کشور ،ابعاد گوناگون هویت نسل دوم مهاجران بررسی شده است . نتـایج نـشان می دهد، مهاجران نسل دوم در دوران کودکی به ابعاد هویـت بخـش جامعـة میزبـان تعهـد بیشتری دارند و از آنجا که در بررسی ارزیابی فایده ، هویت ایرانی با تأیید اجتماعی همراه نیست ، مهاجران نسل دوم عموما مطابق با انتظارات افراد جامعة میزبان رفتار می کنند؛ اما همین افراد در دوران نوجوانی و جوانی ، تعلق عاطفی بیشتری نسبت به ایران پیدا می کننـد و با نگاهی بازاندیشانه می کوشند عناصـر فرهنگـی جامعـة میزبـان را بـا فرهنـگ ایرانـی ترکیب کنند.
خلاصه ماشینی:
"به این ترتیب ، الگوی اصلی شکل گیری هویـت نـسل دوم مهـاجران ، در دیالکتیـک میان فرد و جامعه پدیدار می شود؛ چنان که منابع فرهنگی و اجتمـاعی پـیش روی نـسل دوم مهاجران ، ذهنیت نسلی متفاوتی را برای این گروه فراهم می کند و افراد مـی تواننـد با عضویت و تعلق گروهی و هم چنین رفتار مطابق با انتظارات ، پاداش و تنبیه دیگـران ، به انتخاب ابعاد هویت بپردازند و هویتی را خلق کنند که ویژگی های سیال بودن ، تداوم و انتخاب را پذیراست .
٣. تاریخ و هویت مهاجران نسل دوم تعلق به تاریخ (زمان ) یکی دیگر از عوامـل سـازندة هویـت اسـت ؛ لـذا آگـاهی ، تعلـق تاریخی و پیگیری تحولات و مشارکت در حرکت های مربوط به جامعـة مبـدأ (آگـاهی برای عمل ) در این افراد مورد بررسی قرار گرفت .
تعلق تاریخی دیدگاه های استادان را در خصوص ارتباط عاطفی افراد این نسل بـا تـاریخ ایـران را هم می توان در سه مقوله جای داد: الف ) عده ای از افراد این نسل ایرانی بودن خود را رد می کنند و علاقه ای به تاریخ و فرهنگ ایران ندارند چنـان کـه اگـر از آنـان پرسـیده شـود، کجـایی هـستی ، در پاسـخ می گویند، پدر و مادرم ایرانی هستند، اما من (برای مثـال کانـادایی ) هـستم .
هنجارهای فرهنگی نتایج مصاحبه ها درخصوص توجه به هنجارها و ارزش هـای فرهنـگ ایرانـی نـشان می دهد، هرچند از سوی خانواده و نسل اول مهاجران ، فشار زیادی برای حفـظ هویـت فرهنگی وجود دارد، اما در بیشتر موارد، رفتار اجتمـاعی نـسل دوم مهـاجران ، متـأثر از الگوی فرهنگی غرب است ."