چکیده:
موضوع این مقاله، «نگاه جنبشهای اسلامی دهه اخیر مصر به اسلام و مدرنیته» است. در واقع، جنبشهای سیاسی اسلامی در مصر، از زمان ورود غرب به دنیای اسلام شکل گرفته است. ثمره تلاشهای افرادی، مانند سیدجمال اسدآبادی پرورش اندیشمندان اسلامگرا در مصر بود. تلاش جنبشهای پیشرو اسلامی در مصر، همچون اخوان المسلمین و غیره برای شناخت اسلام و مقابله با غرب و مدرنیته سیاسی در آراء و اندیشههایشان نمود پیدا کرده است. در سالهای اخیر نیز این جریانات میدان عمل را در اختیار داشته و توانستند افکار و آراء خود را به محک آزمایش بسپارند. این مقاله درصدد است تا با نگاهی به اندیشههای احزاب و جریانات سیاسی مصر، کارنامه اسلامگرایی در مصر را روشنتر کند. بر این اساس، با به کارگیری روش پرسشهای بنیادین گلن تیندر، اصلیترین گزارههای سیاسی مدرنیته، استخراج و به طور مستند نگاه سلبی یا ایجابی احزاب و جنبشهای مصر به آن گزارهها مشخص شده است.
خلاصه ماشینی:
"» حزب عدالت و آزادی شاخه سیاسی اخوان المسلمین مصر نیز اسلام منبع اصلی قانونگذاری کشور میداند و در کنار آن از برخی شیوهها و راهکاری اجرایی شدن سیاست اسلامی هم سخن میگوید: اصل شورا و مشورت که از اسلام است، پایه و اساس دمکراسی و تنها راه تحقق منافع ملی میداند و درباره آزادی و عدالت معتقد است که حقوقی است که از خدا به انسان داده شده است، بنابراین هیچ قدرتی، چه فردی چه جمعی نمیتواند این حقوق را از شهروندان بگیرد و تمام شهروندان از این حقوق جدای از هر رنگ و نژاد و مذهب و آیینی برخوردار هستند.
حزب وسط بر آزادی عقیده، آزادی بیان، و احترام به حقوق بشر تأکید داشت و جنبش اخوان نیز ضرورت پاگرفتن آزادیهای مدنی و سیاسی را با تأکید بر رفتار برابر با شهروندان، از اصول خود قرار داده است و همان طور که اشاره شد، اصول 6 و 7 برنامه دموکراتیک احزاب مصر برای اصلاحات سیاسی و قانون اساسی در سال 1997، اعطای آزادی انجمنهای سیاسی، حرفهای و مدنی در چارچوب قواعد اساسی جامعه و نظم و منش عمومی و آزاد ساختن ارگانهای رسانهای و مطبوعاتی از کنترل و انحصار دولت از طریق اعطای آزادی در ایجاد ارگانهای رسانهای به مصریها در دستور کار سیاستهای مشترک احزاب مصر قرار گرفت (احمدی، 1377، ص235- 245)."