چکیده:
یکیاز راههای مهمّ شناخت پیشینة فرهنگی و وضعیّت فکری، علمی، ادبی و زبانی گذشتگان، شناخت آثار مکتوب آنهاست. با تصحیح واحیای هر یک از آثاری که به صورت نسخة خطّی درکنج کتابخانهها مهجور ماندهاند، میتوان به شناختی دقیق و قضاوتی صحیح در بارة پیشینة فرهنگ و ادب ایران رسید. کتاب ریاض الجنّة، دایرة المعارف بسیار مفیدی است که گذشته ازارزش ادبی و فواید رجالی، اوضاع اجتماعی و سیاسی خوی در زمان حیات مولّف نیز در آن ثبت شده است. مولّف این کتاب برای تالیف آن چندین هزار جلد کتاب مطالعه کرده است. این اثر دارای هشت روضه میباشد. روضة هفتم ریاض الجنّة، شرح حال وزرا و امرا و برخی خوشنویسان است که نگارنده، تصحیح کرده است. با توجّه به اهمّیّت تاریخی و ادبی ریاض الجنّة، در این مقاله، ضمن معرّفی نویسنده واثرش و بیان ویژگیهای این نسخة خطّی، بر احیاء و تصحیح ونشر یکی از مواریث ادبی کشور تاکید شده است
خلاصه ماشینی:
کتاب در حدود 1216ق ویا اندکی پس از آن به اتمام رسید» (صفوت، 1376: 189) میرزا حسن درآخر روضة هشتم، صفحات1140ـ1139از نسخة تبریز، در مورد تألیف این کتاب، چنین نوشته است: هنگامی که تآلیف و تنظیم وتوصیف این کتاب لطیف به عهدة این عبد ضعیف صادر گردید، شروع به جمع وترتیب این مجموعه نمودم وقدری از اوایل کتاب از کتم عدم به وجود رسیده بود که در خلال این حال قضیة هالیة وفات بندگان خان خلد منزل وممدوح فردوس اتفاق افتاد، از این رو مدتی تآلیف آن به تأخیر افتاد، اما پس از ورود نائب السلطنه عباس میرزا پسر فتح علی شاه قاجار به شهرخوی به اتمام واکمال تتمة این کتاب اقدام شد و در اندک مدتیبه اختتام رسید.
« کتاب ریاض الجنة قبل از این که چاپ و منتشر شود، به صورت نسخة خطی مورد استفادة مورخان و دانشمندان قرار گرفته است؛ از جمله: محمد علی مدرس در کتاب المحافل و مهدی بامداد در کتاب شرح حال رجال ایران ومحمد دیهیم در کتاب تذکرة شعرای آذربایجان».
Keywords Attar – poetry – poet – poetic self-glorification ------------------------------------------------------------------------------------- Professor in Shahid Madani University of Azarbaijan Member of academic board, IAU, Shabestar branch ( Ph,D student in Persian Literature in Shahid Madani University of Azarbaijan ) The position of the masses of people in the political events from Aref Ghazwini and Ebrahim Toghan's point of view Dr. Nahedeh Fauzi Forough Elahi Abstract In constitution era of Iran and beginning of resistance in Palestine, the people's stance and role in the political events were so impressive that affected literature, especially poetry; so that poetry was merely changed into an instrument for talking to ordinary people.