چکیده:
فاضل بسطامی(١٢٧٧ـ١٣٠٩ق ) از علمای علوم اسلامی که در مشهد میزیست ، او برخی از داراییهای خود را وقف مصرف در حرم رضوی و نیز تعزیه داری کرد. در این مقاله پس از نگاهی به زندگی و آثار او، معرفی وقفنامه های او، و فهرست نسخه های خطی اهدایی او به کتابخانه آستان قدس آمده است . این نسخه ها که به صورت مجموعه در مسـجد جـامع گوهرشاد نگهداری میشود، عمدتا مشتمل بر آثاری در فقه به زبان است .
خلاصه ماشینی:
"تحریر فقه و اصول و جمع اخبار و آثار ائمۀ اطهار اشتغال دارم و تا بـه حـال کـه سـال ١٣٠١ [سال تألیف کتاب فردوس التواریخ ] میباشد در آن مکان مبارک اشـتغال دارم و بسـیار مدرسـه میمون و مبارکی است و اکثر تألیفات و تحریرات این عاصی در آن مدرسه و در حجرة تحتـانی که در درب اول آن مدرسه در سمت چپ واقع است وقوع یافته (همان ، ص ١٠٩).
حاج شیخ عباس قمی در فواید الرضویه نوشته است : نوروز علیبن حاجی محمد باقر معروف به فاضل بسطامی، شـیخ فاضـل ، محـدث عـالم ، مورخ ، صاحب کتاب فردوس التواریخ در سال ١٣٠٩ فوت کرد (قمی، فوائد، ص ٦٩٨).
موقوفات فاضل فاضل قبل از مرگ در دو تاریخ جداگانه ، یکی در سال ١٢٩٧ق و دیگری در سـال ١٣٠٨ق ، دو وقفنامه نوشته است : اولی در باب چهارم کتاب فردوس التواریخ ثبت و درج شده است (بسطامی، فردوس ، ص ٤٢٨)، و دومی بـا خـط فاضـل در مجموعـۀ خطی، به شمارة ٧٣٤، در کتابخانۀ مسجد گوهرشاد نگهداری میشود.
وقفنامۀ اول وقفنامه ای از فاضل بسطامی در کتاب فردوس التواریخ به چـاپ رسـیده اسـت کـه فاضل طی آن ، دو سهم از هفت سهم دکان بقالی و سمساری و حلوایی، واقع در بازار قیصریۀ مشهد، و چهار سهم از دکان طباخی، متصل به حمام سالار بهـادر، را بـرای مصرف گلاب درب آستانه و قاریان حرم رضوی وقف کرده است ."