چکیده:
یکی از مواردی که ممکن است در طول دادرسی کیفری اتفاق افتد جنون متهم میباشد. از آن جایی که جنون یکی از عوامل رافع مسوولیت کیفری قلمداد میشود و این که مجنون از درک رفتار عمل ارتکابی خویش ناتوان است ، موضوع حائز اهمیت میباشد و بسته به مرحله ای که در آن جنون عارض میشود، تصمیم قضایی متفاوت خواهد بود و موجب صدور قرار موقوفی تعقیب ، تاخیر دادرسی، اجرای مجازات و غیره خواهد بود. در قانون مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری به این مطلب پرداخته شده است ، هرچند به نظر میرسد مواد مربوطه از جمله تعریف جنون ، اجرای حدود و قصاص در مورد مجنون با مشکلاتی روبه رو میباشد. علاوه بر این برای توضیح و تشریح بیش تر موضوع ، موادی که در قانون جدید مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری به این مبحث نیز مربوط بوده ، پرداخته شده است .
خلاصه ماشینی:
"این امر از دید قانون گذار مغفول نمانده و در همین راستا موادی از قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری، به جنون در حین ارتکاب جرم و حتی عروض پس از آن پرداخته است و بسته به مرحله ای که در آن جنون عارض میشود، تصمیم قضایی متفاوت میباشد و موجب صدور قرار موقوفی تعقیب ، تأخیر دادرسی، اجرای مجازات و غیره خواهد بود.
ک. مصوب ١٣٩٢ در این باره مقرر میدارد: «هرگاه بازپرس در جریان تحقیقات احتمال دهد متهم هنگام ارتکاب جرم مجنون بوده است ، تحقیقات لازم را از نزدیکان او و سایر مطلعان به عمل میآورد، نظریۀ پزشکی قانونی را تحصیل میکند و با احراز جنون ، در صورت موافقت دادستان با نظر بازپرس ، چنان چه جنون استمرار داشته باشد شخص مجنون بنابر ضرورت ، حسب دستور دادستان به مراکر مخصوص نگه داری و درمان سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی منتقل میشود.
چنان چه محکوم در حال تحمل حبس ، مجنون شود مطابق تبصرة مادة ٥٠٣ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ١٣٩٢: «محکوم به حبس یا کسی که به علت عدم پرداخت جزای نقدی در حبس به سر میبرد، در صورت جنون تا بهبودی در بیمارستان روانی یا مکان مناسب دیگری نگه داری میشود.
در این راستا مادة ٥٠٣ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ١٣٩٢ مقرر میدارد: هرگاه محکوم علیه در جرایم تعزیری، پس از صدور حکم قطعی، مبتلا به جنون شود، تا زمان افاقه ، اجرای حکم به تعویق میافتد؛ مگر در مورد مجازات های مالی که از اموال محکوم علیه وصول میشود»."