چکیده:
هدف این مقاله ، بررسی کیفی ورزش زورخانـه بـا رویکـرد امیـک و تفسـیری اسـت . ده نفـر از باستانی کاران زورخانه های شـهر کرمـان در ایـن تحقیـق مشـارکت کردنـد. تحلیـل داده هـا بـا بهره گیری روش شناسی کیفی نظریه زمینه ای ، ٩ مقوله و یک مقوله هسته به دست داد. بـه طـور کلی تحلیل یافته ها نشان داد: نفوذ ارزش ها و قـوانین ورزش هـای نـوین بـا ارزش هـای سـنتی زورخانه ، مانند عیاری ، جوانمردی و پهلوانی در تقابل بوده ، آنهـا را سسـت نمـوده و بـه تبـع آن ، کارکردهای مثبت زورخانه در جامعه تنزل یافته است ، به نحوی که در حال تبـدیل از یـک نهـاد اجتماعی ـ ورزشی به یک نهاد صرفا ورزشی است . از آنجا که ماهیت زورخانـه بـا نظـام ورزش مدرن چندان سازگار نیست ، نیاز جدی به تجدید نظر در سیاسـت گـذاری در مـدیریت ایـن نهـاد اجتماعی ضروری است .
خلاصه ماشینی:
واژه زور ممکن است به معنی قـوت و نیرو باشد یا به معنی آب مقدس زور که در خانقاه می نوشیدند، بـا توجـه بـه نوشـیدنی هـای قدیم در زورخانه ، شباهت زیادی بین مراسم قدح نوشی در خانقاه و زورخانه وجـود دارد و تأمل در ورزش زورخانه کـه در آب زور و زورخانـه مشـترک اسـت ، قرابـت زیـادی بـین فرهنــگ مغانــه (روحــانیون دوران هخــامنش ) و فرهنــگ زورخانــه مشــاهده مــی شــود» (نیکوبخت ، ١٣٨٠: ١٢٦).
باستانی کاری از زمان های گذشته در ایران وجود داشـته اسـت ، ایـن ورزش ، نسـل بـه نسل انتقال پیدا کرده و در طول زمان تغییراتی نیز به خود دیده است .
تحلیل مصاحبه هـا نشـان مـی دهـد کـه ویژگی افتادگی و جوانمردی در فضای زورخانه حاکم است ، افرادی که به ورزش باستانی 930505 روی می آورند باید این ویژگی ها را بپذیرند، در خود پرورش دهند و به اشـکال گونـاگون به آن عمل کنند؛ چه در گود زورخانه چه در میدان جامعه .
این پیشکسـوت هـا غالبـا بـا فروتنی ، خودشان را عادی جلوه می دهند حتـی در انجـام ورزش هـم ایـن نکتـه را رعایـت می کنند و در گود زورخانه حتی اگر در جای میان دار قرار نگیرند به دلیل ویژگی افتادگی ، اعتراض نمی کنند.
این امر نمادی از حمایت است کـه در ایـن مکان تمرین می شود تا افراد آن را در زورخانه و حتی جامعه ، سرلوحه کار خود قرار دهند.