چکیده:
پر واضح است که در قیام انقلابی حسین بن علی (ع)، بر ضد دستگاه حاکم اموی که با خواستهای عدالت محوری، ضربه به مشروعیت خلافت نامشروع اموی و تلاش در جهت اعلام حقانیت، امامت و ولایت وارد عرصهی تاریخ شد تا کشتی تشیع را از بستر ناآرام زمانه و ناملایمات دشمنان، به ساحل آرامش رهنمون سازد و جامعهای آرمانخواه را با فرهنگی مترقی شکل داده و رهبری نماید.
در حقیقت قیام عاشورا که به زندگانی پرخیر و برکت حسین بن علی (ع)، امام سوم شیعیان پایان بخشید،فصل نوینی را در تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی ایفا نمود که می توان از آن با عنوان مهندسی فرهنگی امام حسین (ع) یاد کرد.
در همین راستا، این پژوهش بر آن است، هر چند کوتاه نگاهی تحلیلی به برخی از مهمترین مبانی مهندسی فرهنگی امام حسین (ع)که دامنهای به وسعت تاریخ و ژرفایی به وسعت فرهنگ جوامع شیعی دارد، بیاندازد تا مشخص شود تحولات ناشی از فرهنگ سازی آن امام بزرگوار، در حوزه های سیاسی، مذهبی و ادبی تا چه میزان بالیده است.
خلاصه ماشینی:
( دینوری، ١٣٦٤ : ص ( 338 در این نبرد، ابراهیم سپاه شام را شکست داده و با غنایم فراوان به کوفه مراجعت نمود و تعقیب قاتلان امام را از سرگرفت ، در نتیجه بسیاری از بزرگان کوفه که در فاجعه ی کربلا دخیل بودند، با توجه به فرهنگ قبیله ای حاکم بر جامعه ی آن روز، موفق شدند به تحریک مردم کوفه پرداخته و بیش از ده هزار تن از کوفیان را با خود همراه سازند و پس از پناه بردن به بصره ، حاکم آن "مصعب بن زبیر" را به جنگ با مختار و شیعیان تشویق نمایند.
این مهندسی فرهنگ علاوه بر بینش انقلابی و اجتماعی امام ریشه در مفاهیم قرآنی داشت تا آنجا که تمامی منابع به درستی اشاره کرده اند حسین بن علی (ع ) از ابتدای مخالفت با حکومت جور یزید و حرکت از مدینه تا آخرین لحظات شهادت و حتی پس از شهادت (بر سر نیزه ) آیات نورانی قرآن را تلاوت می فرمود آن چنان که با قرآن اهداف قیام خونینش را تبیین کرد و به همین جهت درس هایی که آموزگار آزادگی در عاشورا به انسان ها آموخت ، پیوند عمیق و ناگستنسی با قرآن دارد و از آنجا که قرآن جاودانه است عاشورا نیز جاودانه شد و نه تنها شعله آن رو به خاموشی نرفت بلکه چنان مهندسی فرهنگ را طرح ریزی نمود که اثرات آن نه تنها دامن گیر بنی امیه و عامل سقوط آنها گشت بلکه در بستر همیشگی تاریخ حکومت های جابر بزرگی رااز سریر قدرت به زیر کشانید که از نمونه های بارز آن در تاریخ کشورمان مبارزه با نظام طاغوت با الهام گیری از قیام انقلابی عاشوراست .