چکیده:
غزالی مانند بسیاری از محققان حوزهی بزرگ فرهنگ اسلامی نوشتههای خود را با یاری گرفتن از کلام وحی و روایات و اخبار پیامبران، متبرک و مزین ساخته و گنجینهای بیش بها را فراهم آورده است. او پس از حضرت محمد (ص) به سخنان دلاویز عیسی مسیح (ع) توجه کرده است و گاه شواهدی را که از کلام این دو پیامبر گرامی نقل میشود کنار یکدیگر میآورد. نگارنده در این گفتار به شیوهی استفاده غزالی از سخنان مسیح (ع) و گونههای متفاوت کاربرد آن اشاره نموده و شواهدی ذکر کرده است.
خلاصه ماشینی:
"شاید بابا طاهر این دوبیتی معروف خود را با تأثیرپذیری از کلام حضرت مسیح (ع) ساخته باشد: چو مو یک سو ته دل پروانهای نه جهان را همچو مو دیوانهای نه همه مارون و مورون لونه دیرن من بیچاره را ویرانهای نه (باباطاهر، 1368، ندارد) کیمیای سعادت: «عیسی (ع) گفت: خنک متواضعان در دنیا که اصحاب منبرها ایشان باشند در قیامت و خنک کسانی که میان مردمان صلح افکنند در دنیا که فردوس جای ایشان است و خنک کسانی که دل ایشان از دنیا پاک است که دیدار خدای تعالی، ثواب ایشان است ...
این قطعه معروف نظامی گنجوی بازسازی شاعرانهای است از کلام حضرت مسیح: پای مسیحا که جهان مینوشت بر سر بازارچهای میگدشت گرگ سگی بر گذر افتاده دید یوسفش از چه به در افتاده دید بر سر آن جیفه گروهی قطار بر صفت کرکس مردار خوار گفت یکی وحشت این دردماغ تیرگی آرد چو نفس در چراغ وان دگری گفت نه بس حاصل است کوری چشم است و بلای دل است صورت هر مرغ نوایی نمود بر سر آن جیفه جفایی نمود چون به سخن نوبت عیسی رسید عیب رها کرد و به معنی رسید گفت زنقشی که در ایوان اوست در به سپیدی نه چو دندان اوست وان دو سه تن کرده زبیم و امید زان صدف دوخته دندان سپید عیب کسان منگر و احسان خویش دیده فرو کن به گریبان خویش...
و برای این بود که ابن عمر (رض) رسول را (ص) گفت: آن چه چیز است که مرا از خشم حقتعالی دور کند؟ گفت: آنکه خشمگین نشوی.
و در خبر است که وحی آمد به عیسی (ع) که چون در دل بنده نگرم و نه دنیا بینم و نه آخرت دوستی خویش آنجا بنهم و متولی حفظ وی باشم» (همان، همانجا)."