چکیده:
این نوشتار به بررسی کتاب «بیایید شعر بگوییم» از انسیه موسویان پرداخته است؛ فصلبندی اثر، کیفیت شاهدمثالها، رسایی و شیوایی توضیحات، فرازوفرود مطالب این کتاب و نحوه تدریس مکتوب ملزومات شاعری، محل بحث این مقاله قرار گرفته است. همچنین در این نوشتار، کوشش شده است میزان توانمندی اثر و نکات کیفی و علمی آن ارزیابی شود و درنهایت ایراد عمده کتاب چنین برآورد شده است که مولف چندانکه باید در اخذ مطالب از مآخذ تئوری بهویژه آثار سیروس شمیسا، موفق عمل نکرده است.
خلاصه ماشینی:
این اوزان یک ویژگی مشترک دارند که در علم موسیقی قدیم مانند کتب المعجم شمس قیس و رسائل اخوان الصفا به آن «ضعف» یا تساوی هجایی گفته میشده و آن عبارت از این است که هر نیم مصراع، از ۴ هجای کوتاه و ۴ هجای بلند تشکیل شده است و اکثر شاعران این اوزان را به دلیل ریتم تند و عدم مکث در وسط شعر، غیردوری گرفتهاند تا موسیقی کلام بیشتر حفظ شود؛ مانند فعلاتن مفاعلن دوبار: چو پرست از محبتش دل آن عالم خلأ که درختش ز شکر دوست سراسر زبان شود (مولوی، ۱۳۸۵: ۳۸۸) مثالهای دیگر برای نوع غیردوری متناوب مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن: خیال نقش تو در کارگاه دیده کشیدم بهصورت تو نگاری نه دیدم و نه شنیدم (حافظ، ۱۳۷۷: غ ۳۲۲) سوار من به سفر شد نگار من به سفر شد دلم که فتنه او بود باز زیروزبر شد (شمس قیس رازی، ۱۳۸۸: ۱۷۸) (سرمدی و شعبانی؛ ۱۳۹۴: ۱۲۷-۱۴۰)۱ باوجوداینکه مؤلف وزن دوری و متناوب را یکی دانسته است اما در صفحه ۹۷، مورد ۱۳، برای وزن مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن که با تعریف ایشان باید دوری باشد، مثال غیر دوری آمده است: نشد سلام دهم عشق را جواب بگیرم، غرور یخزده را رو به آفتاب بگیرم.
مؤلف توجه نکرده است که باید هجای دوم قافیه این شعر را نوعی ردیف بدانیم و حرف معنیدار جمع «ان» را از قافیه جدا کنیم.
(فرخزاد، ۱۳۸۳: ۳۶۲) مؤلف در همان صفحه نوشتهاند: «زبان شعر فروغ زبانی کاملا زنانه است؛ یعنی وقتی شعری از او میخوانیم حتی اگر نام شاعر را ندانیم، کاملا متوجه میشویم که سراینده، یک زن است.