چکیده:
قلب نحوی، سازه ای را از جایگاه بی نشان خود جابه جا کرده، بدون آنکه باعث نادستوری شدن جمله شود، بار اطلاعی جمله را دست خوش تغییر می کند. در این فرایند، الگوی آهنگی جمله نیز برای تعیین ساخت اطلاعی آن تغییر می کند. دراین مقاله، به بررسی و مقایسه ساخت اطلاعی و الگوی آهنگی جملات مقلوب در زبان فارسی می پردازیم. نتایج نشان می دهد که قلب نحوی در زبان فارسی از لحاظ اطلاعی، کهنه- شنونده و کهنه- بافت بنیاد است. ضمن اینکه بررسی الگوی آهنگی سازه های مقلوب نشان می دهد که در مورد تمام گروه های اسمی غیر مشخص، گروه اسمی مقلوب دارای الگوی آهنگی L+H* بوده، بنابراین دارای تاکید تقابلی می باشد. در مورد گروه های اسمی مشخص، این الگوی آهنگیL+H* در برخی موارد وجود داشته و در برخی موارد دیده نمی شود؛ بنابراین بر اساس پیش بینی عرضه شده، نوع تاکید در این شرایط وابسته به بافت است.
خلاصه ماشینی:
بررسی آکوستیکی قلب نحوی مفعول صریح در زبان فارسی 1 ندا موسوی دانشجوی دکتری زبان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی چکیده : قلب نحوی ، سازه ای را از جایگاه بی نشان خود جابه جا کرده ، بدون آنکـه باعـث نادسـتوری شـدن جملـه شـود، بـار اطلاعی جمله را دست خوش تغییر می کند.
در مـورد گروه های اسمی مشخص ، این الگوی آهنگی *L+H در برخی موارد وجود داشته و در برخی موارد دیده نمـی شـود؛ بنابراین بر اساس پیش بینی عرضه شده ، نوع تأکید در این شرایط وابسته به بافت است .
به عقیدۀ پرینس ۲ (۱۹۸۱) در جملات تمام زبان ها نوعی عدم تقارن اطلاعی وجود دارد؛ به این معنـی کـه بخش هایی از جمله نسبت به بخش های دیگر دارای اطلاع کهنه تر یا نوتر هستند و دسته بنـدی اطلاعـی جملـه ، یعنی اینکه چه بخشی را دارای اطلاع نو و چه بخشی را دارای اطلاع کهنه بدانیم ، بـر اسـاس فرضـیات گوینـده دربارۀ میزان اطلاعات قبلی شنونده انجام می گیرد (پرینس ، ۱۹۸۱: ۲۲۴).
٤. بررسی الگوی آهنگی قلب نحوی ابتدا دربخش ۴-۱ به بررسی ارتباط آهنگ و ساخت اطلاعی پرداخته ، سپس در بخش ۴-۲ الگـوی آهنگـی قلـب نحوی مفعول صریح در زبان فارسی را مورد ارزیابی قرار می دهیم .
٥. نتیجه گیری بررسی ساخت اطلاعی و الگوی آهنگی قلب نحوی گروه های اسمی در زبان فارسی نشان می دهد که سازۀ مقلوب از لحاظ اطلاعی حامل اطلاع کهنه است .