چکیده:
توسعه روزافزون نابهنجاری های مختلف روانی و اجتماعی در بین اقشار مختلف جامعه، ضرورت ارتقای اخلاق شهروندی، همخوان با ارزش های دینی را مضاعف ساخته است. در این راستا کشف بنیادهای اخلاق شهروندی، نظام ترجیحات رفتار اجتماعی را ترسیم می نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد مختلف «خودکنترلی» در اخلاق شهروندی بر مبنای آموزه های امام علی (ع) انجام گرفته است. در این طرح به روش تحلیلی ـ توصیفی، آموزه های علوی مربوط به اخلاق شهروندی با محوریت موضوع «خودکنترلی» رصد شده است. «خودکنترلی» در فرآیند اصلاح و حذف نابهنجاری های رفتاری و تحقق سازگاری اجتماعی در بین شهروندان بسیار تاثیرگذار می باشد و موجب تنظیم و تعدیل تجارب هیجانی به منظور دستیابی به مطلوبیت اجتماعی و کسب سلامت روانی می شود. از رهگذر بررسی گزاره های علوی چنین به دست می آید که «خودکنترلی» در دو بعد نگرشی و رفتاری، شاکله اخلاق شهروندی اسلامی را ترسیم نموده و با رویکردی هنجارگرا به تربیت اجتماعی شهروندان پرداخته است. همچنین بر ضرورت تجدید نظر در اخلاق اجتماعی تاکید ورزیده و با روش های مختلفی، تقویت خودکنترلی را هدف قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
ابعاد خودکنترلی در اخلاق شهروندی بر اساس آموزه های علوی (ع ) 1 مرضیه محصص فرشته معتمد لنگرودی 2 چکیده توسعه روزافزون نابهنجاریهای مختلف روانی و اجتماعی در بین اقشار مختلف جامعه ، ضرورت ارتقای اخلاق شهروندی، همخوان با ارزش های دینی را مضاعف ساخته است .
از رهگذر بررسی گزاره های علوی چنین به دست میآید که «خودکنترلی» در دو بعد نگرشی و رفتاری، شاکله اخلاق شهروندی اسلامی را ترسیم نموده و با رویکردی هنجارگرا به تربیت اجتماعی شهروندان پرداخته است .
از آنجا که شاخص ترین بعد رسالت پیشوایان دینی، تنظیم روابط اجتماعی پیروان بوده است ، لذا بازشناسی مؤلفه های اخلاق شهروندی از رهگذر تدقیق در چارچوب معرفتی علوی بسیار ره گشا و روشنیبخش خواهد بود.
خودکنترلی نگرشی مستلزم تحقق زمینه های ذیل میباشد: ١-١- عقل مداری: در بیانات امام علی (ع ) تأکید ویژه ای بر شأن و منزلت عقل شده است : «هیچ نعمتی برتر از عقل نیست » (٣٥) و نیز «کسی که عقل ندارد، دین ندارد» (٣٥) از این منظر سعادتمندترین فرد و نزدیک ترین انسان به خداوند، شخص عاقل دانسته شده است (٣٥).
٥-٢- مدارا: تکریم شهروندان و مدارا با آنان ، یکی دیگر از شاخصه های خودکنترلی در اخلاق شهروندی است .
Religion, Self-Regulation and Self-Control: Associations, Explanations and Implications, Psychological Bulletin.
Islam, moral and psychological self-control.
The effectiveness of self-control based upon Islamic sources, psychology master's thesis.
Tehran: publication of edit; 1378.
Religion, Morality & self-Control: Values, virtues, & vices.
Tehran: Published by Edit; 1379.
Tehran: Parents and Educators Publications; 1386.