چکیده:
يكي از سياست هاي اصولي رسول خدا(ص) در حوزه تعليم و تربيت و پي ريزي جامعه اي آرماني بر اساس آموزه هاي ديني، حوزه نام گذاري هاست؛ از اين رو رسول خدا(ص) با هدف فرهنگ سازي و هويت بخشي، در كنار سفارشهاي قرآني، خود نيز در همه حوزه هاي مرتبط از جمله گزينش نام زيبا براي كودكان، بهينه سازي و تغيير نام بزرگسالان، كنيه گذاري، اصلاح و دگرگون سازي نام هاي قبايل و اماكن و جز آن، كوشيد فرهنگ نام گذاري را از عناصر جاهلي پاكسازي نموده و با گزينش نام هاي پسنديده و سازوار با فرهنگ ديني، نشاط و بالندگي را در جامعه تزريق نمايد. او همچنين ضمن دوري از نام هاي نكوهيده و تفال به نام هاي زيبا، حتي بر اموال شخصي خود نيز نام هاي نيكو نهاد و بدين ترتيب زيباگزيني در نام را نسبت به همه پديده هاي پيرامون به مطالبه عمومي مردم و فرهنگ مسلط آنان مبدل ساخت.
خلاصه ماشینی:
"(246/2 برخی کنیه ها نیز از سوی رسول خدا(ص ) به جهت خصلت های نیک و صفات برجسته ای که در شماری از صحابیان وجود داشت به آنان واگذار میگشـت ، تـا جـایی کـه ایـن کنیـه هـا دوست داشتنیترین هدیه پیامبر(ص ) به آنان تلقی میشـد؛ چنانچـه جعفـربن ابـیطالـب را بـه جهت توجه ویژه وی به تهیدستان «اباالمساکین » نامید (ابن اثیر، ٣٤٢/١)، یا کنیه «ابـوتراب » را به لحاظ فروتنی و خاکنشینی امام علی٧ به وی واگذار نمود که بیش از هر نام دیگری بـرایش شورانگیز بود (بخاری، ١٣٥٨/٣؛ ابن سعد، ١٠/٢).
نیز زمانی که شنید گروهی از یارانش «یا حرام » را شعار خود ساخته اند، بیدرنـگ آن را بـه «یا حلال » تغییـر داد (کتـانی، ٣٢٧/١؛ ابـن شهرآشـوب ، ٢٢١/١) و یـا حتـی رجزخـوانیهـای مجاهدان را نیز در جنگ ها کنترل نموده و از ورود تعصب های قومی به آن پیشگیری مینمـود؛ چنانچه رشید فارسی که در بحبوحه جنگ هنگامی کـه یکـی از مشـرکان را از پـای درآورد و ضمن یک رجز، ایرانی بودن خود را به رخ وی کشید، رسول خدا(ص ) بر وی خرده گرفـت و فرمود: چرا (به جای ایرانی) خود را انصاری معرفی نساختی (قرطبی، ٧٦/٢)؟ گاهی با هدف تأکید عملکرد یاران و نشان دادن انعطاف پـذیری آیـین جدیـد، القـابی را از آنان میساخت و بدینوسیله به جذب آنان همت میگمارد چنانچه عبدالله بن هداج مـیگویـد: مردی خدمت پیامبر(ص ) رسید در حالی که موی خود را بـا رنـگ زرد خضـاب نمـوده بـود."