چکیده:
برخلاف تصور اولیه، ارتباطات انسانی به هیچ وجه منحصر به ارتباط چهره به چهره انسانها نیست. بیش از دویست سال است که هنر ارتباط جمعی به صورت واقعیت فراگیر جامعه انسانی در آمده و موجب پیشرفت عظیم ارتباطات شده است. وسایل ارتباط جمعی، با در دسترس قرار دادن برنامهها، فرهنگ جدیدی را به وجود میآورند. در کشورهای در حال توسعه، فرهنگ جدید با القاء فرهنگی دولتهای صاحب فناوری ارتباطات همراه است و کشورها را در معرض تهاجم فرهنگی قرار میدهد. این امر به تعارض در فرهنگ و هویت اجتماعی، فرهنگی و قومی منجر میشود. در مقاله حاضر ضمن بررسی مفاهیم عملیات روانی و دیپلماسی عمومی و رسانهای به تفاوتهای حوزه علمی آنها پرداخته میشود و دیپلماسی رسانهای به منزلة ابزار عملیات روانی مورد بررسی قرار میگیرد. هدف از دیپلماسی رسانهای در عملیات روانی ایجاد تنفر و دشمنی نسبت به حاکمیت آماج، اعمال فشارهای سیاسی، فرهنگی و نظامی کشورهای دیگر علیه کشور آماج، ایجاد رغبت و علاقه در مخاطبان کشور آماج نسبت به کشور کارگزار و مشروعیتبخشی و توجیه اعمال و رفتار کارگزاران عملیات روانی یا دیپلماسی رسانهای است. در پایان برای مقابله با روند دیپلماسی رسانهای دشمن سه راه کار پیشنهاد میشود ۱ـ تقویت بنیه اطلاعاتی و خبری؛ ۲ـ تقویت بنیه تبلیغاتی؛ و ۳ـ استفاده از شیوههای ضد تبلیغ.
خلاصه ماشینی:
"هر چند که اهداف برای این دو نشانگاه متفاوت باشد، به این مفهوم که در نشانگاه سازمانهای بین المللی تصویب قطعنامه هایی علیه کشور آماج در نظر گرفته میشود و پشتیبانی این فعالیت ١- جریان سازی خبری ٢- پشتیبانی افکار عمومی جهانی و ٣- دیپلماسی رسمی است که در مورد اول و دوم رسانه ها نقش اصلی را ایفا میکنند.
بخش سوم : ابزارهای دیپلماسی رسانه ای در عملیات روانی و شیوه های مقابله با آن همان طور که از عنوان دیپلماسی رسانه ای نیز برمیآید، رسانه ها مهم ترین عامل و ابزار در فعالیتهای دیپلماتیک به شمار میآیند، به عبارت دیگر در دیپلماسی رسمی مسئولان هر کشور، دیپلماتها و رسانه های دولتی به صورت آشکار در صدد تحقق اهداف و منویات حکومت متبوع خود هستند، اما در دیپلماسی رسانه ای، حاکمیتها از طریق رسانه های همسو و البته به صورت نامرئی و غیرعلنی در صدد تأثیرگذاری بر نشانگاهها برای مطلوب سازی افکار آنها 1.
زمانی که دیپلماسی رسانه ای از هدف کلی مطلوب سازی افکار جهانیان نسبت به خود خارج شده و وارد عرصه عملیات روانی میگردد، بالطبع ، این اهداف نیز تغییر کرده و تبدیل به ترسیم تصویر زشت و ناهنجار از حاکمیت دشمن در سه سطح کشور مبدأ، کشور آماج و جهان است که به توجیه اعمال خود در سطح داخل و مشروعیت بخشی و همچنین همگامی و همیاری کشورهای دیگر در سطح جهانی با اقدامات خود علیه کشور آماج است که در این میان رسانه ها نقش اصلی و اساسی را ایفا میکنند."