چکیده:
ویژگی های مخاطب، تاثیر مستقیمی بر شکل گیری نوع تخاطب و شیوه تعلیم و تعّلم دارد. انسان ها استعداد، ارتکاز، ظرفیت و موقعیت های گوناگونی دارند که هر کدام می طلبد. انتقال آموزه های دینی توسط این مخاطبان مختلف صورت گرفته است. معصومان (ع) در مواجهه با هر راوی، ظرافت های مختص او را مدنظر قرار داده اند. با درنظر گرفتن مجموعه روایات، می توان ویژگی های متعددی که معصومان (ع) در مواجهه با روایان لحاظ کرده اند، کشف کرد. یکی از فواید بررسی و شناخت ویژگی های مخاطب، تاثیر اقتضاهای مختص هر راوی بر قضیه خارجیه شدن آن آموزه است. معصومان (ع) بر اساس ویژگی های متنوع مخاطبان و بر اساس مصالح، در مواردی، از بیان حکم حقیقی به راوی خودداری کرده، حکم مختص به واقعه خاص را به او منتقل کرده اند. هدف از این نگاشته، معرفی استقرائی این ویژگی های مخاطب در شکل گیری قضایای حقیقیه و خارجیه در احادیث است.
The attributes of audience has a direct impact on the formation of the type of speech and
the teaching and learning method. People have various aptitudes, acquisitions, capacities and
situations that each of them needs his own planning. Religious teachings have been transferred
by these different audiences. Every narrator’s specific delicacies had been considered by
Imams (P.B.U.T) while facing with them. Various attributes that Imams (P.B.U.T) considered
while facing with narrators, can be found with considering the set of narrations. One of the
benefits of studying and identifying the attributes of the audience is that the specific requirements
of every narrator have impact on that teaching to become an external issue. In some
cases_ according to the interests and the audiences’ different attributes_ Imams (P.B.U.T)
avoided expressing the actual statement to narrator, and gave them a specific statement on a
special event. The goal of this writing is to deductivelyintroduce these attributes of the audience
in the formation of the actual and external issuesin narrations.
خلاصه ماشینی:
""/> با عنایت به این موضوع، در مقام فهم دقیق روایات باید به این نکته توجه داشت که اگر راوی اول و مخاطب مستقیم امام؟ع؟ از افراد عادی و ناشناخته باشد، ممکن است معصوم؟ع؟ پاسخ را برای آن فرد به جهت خاصی بیان کنند.
دوم: ظرفیت مخاطب یکی از معیارهای تعلیم و تعلم، بیان مطالب بسته به ظرفیت مخاطب است<FootNote No="209" Text=" این قسم، به قسم اول از جهت مفهومی بسیار نزدیک است و مصادیق مشترک فراوانی دارد، ولی اینجا سعۀ وجودی و معرفتی راوی مورد نظر است؛ برخلاف نوع اول که دانش و علم راوی مورد توجه بود.
اما سر این اختلاف بیان در چیست؟ آیا امام باقر و صادق؟عهما؟میخواهند به حمران شیوۀ تفقه را آموزش دهند یا هدف، موضوع دیگری است؟ با توجه به مقدمهای که در شناخت این دو راوی مطرح شد، به نظر میرسد نکتۀ اصلی توجه به فضای ذهنی مخاطب باشد؛ پذیرش نماز خواندن و اقتدا کردن به اهلسنت برای بسیاری از شیعیان سخت بود؛ لذا معصومان؟عهم؟ دو موضع اتخاذ میکردند.
از نظر حقیقیه و خارجیه بودن پاسخ معصوم؟ع؟، اگر دستور اول امام به حمران تقیه باشد ـ از آن جهت که امام در مقام بیان حکم، تقیه کرده و دستور مختص به حمران بوده است ـ شاید بتوان به جهت فضای حاکم در صدور، آن را قضیه خارجیه دانست؛ اما اگر حکم جواز شرکت در نماز جمعه با اهلسنت از باب تقیۀ مداراتی باشد، در نتیجه بیان دوم ـ از آن جهت که خصوصیات رفتاری زراره در آن دخیل است ـ قضیۀ خارجیه میشود."