چکیده:
تا چند دهه قبل شکل مسلط خانواده در ایران، خانوادهی گسترده تابع سنت و مذهب
بود، که ریاست اصلی آن در اختیار پدر بود، اما تغییرات اجتماعی ناشی از انقلاب صنعتی با
ایجاد تغییراتی در نقشهای اجتماعی زنان، زمینه را جهت تغییر ساختار قدرت در خانواده را
فراهم نمود و سیستم مردسالاری سنتی را با چالشهایی مواجه ساخت. موقعیت زنان نیز از
نظر تحصیلات و پایگاه اقتصادی اجتماعی بهبود یافت و به دستیابی آنان در کنترل منابع و
قدرت تصمیمگیری در خانواده منجر گردید. با توجه به اصل مشورت، این واقعیتی
غیرقابل انکار است که اگر هر دو همسر در تصمیمگیریها مشارکت داشته باشند،
نتایج بهتری نیز حاصل خواهد شد. پژوهش حاضر با استفاده از رویهی پیمایش و
پرسشنامه در شهر شیراز، انجام میشود. جمعیت نمونه 600 نفر از زنان متاهل هستند که از
طریق نمونهگیری طبقهبندی سهمیهای انتخاب شدند. واکاوی دادهها با استفاده از تکنیک-
تست نشانگر آن است که بین میزان پذیرش F های رگرسیون تک متغیره، چند متغیره و
ارزشهای دینی در باب خانواده، دینداری، تحصیلات زن، شوهر و والدین، منزلت شغلی مرد با
ساختار قدرت در خانواده ارتباط معناداری وجود دارد. از بین این عوامل ارزشهای دینی در
باب و تحصیلات مادر به ترتیب بیشترین تاثیر را بر ساختار قدرت در خانواده دارند.
خلاصه ماشینی:
"در بررسـیهـایی کــه در ارتبـاط بــا ســاختار قــدرت در خـانواده صـورت گرفتـه اسـت بـه ایـن نتیجـه مـیرسـند کـه ، تـا چنـد دهـه ی قبـل شـکل مسلط خـانواده و نـوع تصـمیم گیـری در ایـران، خـانوادهی گسـتردهی تـابع سـنت و مـذهب بود، که ریاست اصـلی آن در اختیـار پـدر بـود و در سـاختار سلسسـه مراتبـی قـدرت، شـوهر یا پدر خانواده در رأس هرم قـدرت قـرار مـیگرفـت ، امـا ایـن شـکل از روابـط قـدرت بـا ورود نوسازی بـه ایـران، هماننـد غـرب، دچـار تغییـر شـد (عنایـت ، ١٣٦٧؛ زاهـد زاهـدانی و ایـران محبــوب، ١٣٧١؛ منصــوریان و قــادری، ١٣٨٢ و مهــدوی و صــبوری خسروشــاهی ١٣٨٢)، بـه ایـن نحـو کـه گسـترش تحصـیلات عـالی در بـین زنـان و افـزایش نسـبت شهرنشـینی، تغییـرات گسـتردهای را در نظـام روابـط سـنتی ایـران بـه دنبـال داشـته اسـت .
بــا توجــه بــه ایــن مقدمــه مســأله اساســی پــژوهش اینگونــه اســتنباط مــیشــود کــه افـزایش آگـاهی زنـان از نقـش و موقعیـت خـویش در جامعـه و ارتبـاط هـر چـه بیشـتر بـا دنیای خارج از منـزل تـا چـه انـدازه توانسـته اسـت سـاختار قـدرت در خـانواده را بـه نفـع آنها تغییر دهد؟ جایگاه زنـان دارای تحصـیلات در مقایسـه بـا زنـانی کـه تحصـیلات کمتـری دارند، در ساختار قدرت در خانواده چگونه است ؟ اهداف پژوهش : ١- بررسی الگوی ساختار قدرت در خانوادههای شهر شیراز."