چکیده:
گرافیک خبری میتواند حجم زیادی از اطلاعات مربوط به یک خبر را در فضایی محدود، با جذّابیت دیداری زیاد، امکان درک و فهم ساده و سریع و با توان عینیتبخشی و باورپذیری بسیار ارائه کند. بهرغم آنکه از این نوع گرافیک در رسانههای بزرگ جهان فراوان استفاده میشود، اما کاربرد آن در ایران محدود است.
این پژوهش، با هدف بررسی و تبیین کاربرد، ویژگیها و قابلیتهای گرافیک در اخبار تلویزیون انجام شده است. این پژوهش در پاسخ به این مسئله که «گرافیک در خبر تلویزیونی چه کاربرد و ویژگیهایی دارد؟» و «نقاط ضعف و قوت کاربرد گرافیک خبری در سیمای جمهوری اسلامی ایران کدام است؟»، با استفاده از روشهای کیفی (نشانهشناسی و مصاحبه با کارشناسان)، عناصر گرافیکی یک بخش خبری را ازهر 5 شبکه سراسری (یک، دو، سه، چهار و خبر) مورد بررسی قرار داده است و در نهایت به این نتیجه رسید که شیوه غالب در بخشهای خبری یاد شده، برای ارتباط و انتقال اخبار گفتار و کلام است.
درحالیکه در میان آثار موجود، کارهای خوبی نیز دیده میشود، اما عدم استفاده از عناصر گرافیکی ارزشمند و کارآمد، نبود عناصر هویتبخش که نمایانگر هویت ایرانی و چهره ملی نزد مخاطبان باشند، کارکرد تزئینی که به مستند کردن اخبار کمک نمیکند، نبود رابطه بین بود و نبود تصاویر و مستندات بصری و درست استفاده نکردن از رنگ و نوشتار در آثار گرافیکی بخشهای خبری بررسی شده از جمله نقاط ضعف بهکارگیری عناصر گرافیکی در بخشهای خبری یاد شده است.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش در پاسخ به این مسئله که «گرافیک در خبر تلویزیونی چه کاربرد و ویژگی هایی دارد؟» و «نقاط ضعف و قوت کاربرد گرافیک خبـری در سـیمای جمهوری اسلامی ایران کدام است ؟»، با استفاده از روش های کیفی (نشانه شناسی و مصاحبه با کارشناسان )، عناصر گرافیکی یک بخش خبری را از هر ٥ شبکه سراسری (یک ، دو، سه ، چهار و خبر) مورد بررسی قرار داده است و در نهایت به این نتیجـه رسـید کـه شـیوه غالـب در بخش های خبری یاد شده ، برای ارتباط و انتقال اخبار گفتار و کلام است .
در تبیین پیشینۀ این پژوهش ، با تأکید بر این که تحقیق جامعی با موضـوع نحـوه به کارگیری گرافیک در اخبار سیمای جمهوری اسـلامی ایـران یافـت نشـده اسـت ، می توان از پژوهش هایی در خصوص گرافیک خبری و خبر تلویزیونی با توجـه بـه تناسب موضوعی و نظری یاد کرد که عبارتند از: تحلیل شیوه های کاربردی گرافیک در تلویزیون ایران (صـادقی ، ١٣٧٩)، بررسـی نشـانه شناسـی تصـویری در خبرهـای تلویزیونی (شبکه های الجزیره ، العربیه و خبر ٢١ شبکه اول سیما) (بخشـی ، ١٣٨٦)، بررسی کاربرد گرافیک خبـری در ٧ خبرگـزاری و ١٠ روزنامـه آنلایـن از دیـدگاه سـردبیران و طراحـان گرافیـک (سـلیمی ، ١٣٨٨)، روانشناسـی رنـگ در تبلیغـات و بررسی ادراک رنگ ، زیبایی شناسـی طراحـی صـحنه و دکـور در برنامـه هـای زنـدة تلویزیون (ورامینی ، ١٣٧٧) (به زبان فارسی ) و خودکارسازی ارائه گرافیکی طرح هـا در اطلاعات ارتباطی (مکینلی ، ١٩٨٦) (به زبان انگلیسی ).