چکیده:
هدف: هدف این پژوهش شناسایی و بررسی آثار تحریمهای خارجی اعمالشده بر ایران، بر ارتباطات علمی و فعالیتهای پژوهشی پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی است.
روششناسی: این پژوهش از نوع ترکیبی کیفیکمّی متوالی است. در بخش کیفی از شیوه مطالعه موردی و در بخش کمّی از پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 200 نفر از پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی است. نمونهگیری در بخش کیفی به شیوه هدفمند و با مصاحبه نیمهساختاریافته با ۱۵ نفر از پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی انجام شد و با استفاده از نتایج مصاحبهها، پرسشنامهای بهصورت آنلاین طراحی شد و در اختیار جامعه آماری قرار گرفت که ۵۱ نفر از آنها به آن پاسخ دادند.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که تحریمهای علمی و اقتصادی هم بر فعالیتهای پژوهشی و هم بر فعالیتهای تولیدی موسسه اثرات منفی شامل افت ارتباطات علمی، سختی فعالیت پژوهشی و درنتیجه بعضا افت کیفیت و کمّیت فعالیت پژوهشی گذاشته است. همچجنین تحریمها آثار مثبتی، همچون بالابردن دید محققان داخلی برای تبدیل محدودیتهای ایجادشده به فرصت برای رشد بیشتر علمی داشتهاند.نتیجهگیری: نتایج نشان داد که اثرات منفی تحریمها موجب اثرات روانی در میان پژوهشگران و بروز خودتحریمی شده است. همچنین تحریمها آثاری مثبت مانند تقویت روحیه خودباوری و زمینهسازی برای ظهور خلاقیت شدهاند علاوهبراین میزان اثرگذاری تحریم بر حوزههای علمی مختلف، متفاوت بوده است.
Purpose: The aim was to identify the impact of foreign sanctions on scientific communications and research activities of researchers at Razi Vaccine & Serum Research Institute.
Methodology: The mixed-method qualitative-quantitative research was used، case study for qualitative part and questionnaire survey for quantitative section. The research population included 200 researchers of Razi institute. Semi-structured interviews were conducted with a purposeful sample of 15 researchers. Based on the findings of the interviews an online questionnaire was developed and sent to 200 researchers of which 51 were completed.
Findings: The findings showed that economic and scientific sanctions have had negative impacts such as scientific communication decrease، difficulty in research activities، and reduction of quality and quantity of research activities in the institute. On the other hand، sanctions have had positive impacts such as improvement of our researchers’ viewpoint for transmitting posed limitations to opportunities for scientific growth.
Conclusion: Sanctions have caused psychological impacts and self-restrictions among researchers. Sanctions، however، have had positive outcomes as well، including promoting self-confidence and fostering creativity. The impact of sanctions varies among different scientific fields.
خلاصه ماشینی:
تحریم، تحریمهای خارجی، تحریم علمی، ارتباطات علمی، پژوهشگران، مؤسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی مقدمه و بیان مسئله پژوهش، موتور محرک علمی جامعه است و برای ارتقای پژوهش لازم است مراکز پژوهشی فعال باشند.
اکنون پرسش این است که آیا تحریمهای مختلف، بهویژه علمی، که از جانب دولتهای خارجی بر ایران اعمال شده است، توانسته است بر روند تولید علم در «مؤسسۀ تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی»و ارتباطات علمی و فعالیتهای پژوهشی محققان این مؤسسه اثرگذار باشد؟ مؤسسۀ تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی (تأسیس ۱۳۰۳) با ۱۱۰ عضو هیئتعلمی، ۴۰۰ نفر کارشناس و کارشناس ارشد و ۷۵۰ نفر نیروی کاردان و مجرب، زیرمجموعهای از سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی است.
رشتۀ تحصیلی و کاری پاسخگویان (رجوع شود به تصویر صفحه) پرسش اول: مؤسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی تحت تأثیر کدام تحریمها بوده است؟ تحلیل مصاحبهها نشان دادند که هر دو نوع تحریم علمی و اقتصادی توانستهاند بر فعالیتهای مؤسسه اثرگذار باشد.
درصد پاسخ به پرسشهای اثرگذاری تحریمها (رجوع شود به تصویر صفحه) پرسش دوم: تحریمها بر چه بخش از فعالیتهای ارتباطات علمی و پژوهشی مؤسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی اثر گذاشته است؟ اغلب کسانی که با آنها مصاحبه شد به حوزۀ فعالیتهای تولیدی مؤسسه تعلق داشتند.
» نتیجهگیری نتایج این مطالعه نشان داد که مؤسسۀ تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی از دو بعد علمی و اقتصادی تحت تأثیر منفی تحریمهای خارجی قرار گرفته است.