چکیده:
در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻋﻼﯾﻢ و ﺳﻤﺒﻞﻫﺎ در ﻫﻨﺮ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑﺮرﺳﯽ و ﺳﭙﺲ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﻤﺎدﻫﺎ و ﻋﻼﯾﻢ اورارﺗﻮﻫﺎ ﺑـﺮ ﻧﻤﺎدﻫـﺎ و ﻋﻼﯾـﻢ اراﻣﻨـﻪﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ- ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ و ﺑﻪ روش ﻣﯿﺪاﻧﯽ و در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای ﺑﻮده و ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﻨﻈـﻮر ﺗﺼـﺎوﯾﺮ ﻮﺟﻮد ﺑﺮ روی ﺻﺨﺮهﻫﺎ، ﺳﻨﮓﻗﺒﺮﻫﺎ، واﺷﯿﺎی ﻣﮑﺸﻮﻓﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ دوران در ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺎن ﺟﻤﻊآوری و ﺑﻌﺪ از ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿـﻞ ﮐﺎرﺑﺮد، ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و ﺗﺎﺛﯿﺮ آﻧﻬﺎ در ﻫﻨﺮﻫﺎی دوران دﯾﮕﺮ ﺑﯿﺎن ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﻧﻤﺎد، در واﻗﻊ ﻫﻤﺎن ﺳﻤﺒﻞ اﺳﺖ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﺎدﺑﻮد، ﺗﺎﺑﻠﻮی اﻋﻼﻧﺎت و اﻗﺘﺪار ﻣﻠﯽ ﺑﺮای ﻋﺼﺮﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﺑﻮده اﺳﺖ و در اﺻﻄﻼح ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ و ﻋﻼﻣﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ اﻣﺮ ﻗـﺮاردادی اﺳـﺖ ﺗﻔﺎوت ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪارد وﻟﯽ از ﻟﺤﺎظ ﻋﻠﻤﯽ، ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و ﮐﺎرﺑﺮدﺷﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﺗﻔﺎوت دارﻧﺪ. ﺑﻌﻀﯽ از ﻧﻤﺎدﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨـﺪ آﻓﺘـﺎب و ﻗـﻮچ در دورهی اورارﺗﻮﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺤﺎﻓﻈﺎن ﻣﻌﺎﺑﺪ و ﺣﺘﯽ ﺻﻮرﺗﯽ از ﺧﺪاﯾﺎن در دﻧﯿﺎی ﺑﺎﺳﺘﺎن ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻌﻀﯽ از ﺳﻤﺒﻞﻫـﺎ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﻠﯿﺐ در دوره اراﻣﻨﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ﻇﻬﻮر اﯾﻦ دوران در ﻧﺸﺎن ﻗﺒﻮر، ﻧﻘﻮش ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ ﮐﺘﯿﺒﻪﻫـﺎ و ﮐﻠﯿﺴـﺎﻫﺎ و در ﮐﻞ ﻧﻤﺎد ﯾﮏ ﻣﮑﺎن ﻣﻘﺪس ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ آنﭼﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ، ﻋﻼﯾﻢ و ﻧﻤﺎدﻫـﺎی اﯾـﻦ اﻗـﻮام ﺑـﺎزﻧﻤﻮدﺑﺎورﻫﺎی اﺳﺎﻃﯿﺮی و ﻗﻮﻣﯽ، آداب و رﺳﻮم، ﻣﺬﻫﺒﯽ و ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮی از ﻧﻤﺎدﻫﺎ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی اورارﺗﻮﻫﺎ و اﻧﺘﻘﺎل، ﺣﻔﻆ و ﺗﺪاوم ﺑﺮ ﻧﻤﺎدﻫﺎی اراﻣﻨﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮد و ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
"از این رو، در این مقاله سعی شده است تا با مطالعه و شناسایی آثار و علایم از طریق مطالعه مواد فرهنگ و کارکردهای باستان شناسی نوین و پرداختن به عوامل موثر تاریخی در پرتو مدارکی چون باورهای قومی مذهبی و آداب و رسوم اقوام پیشین ساکن در منطقه پرداخته شود تا آثار و علایمی که از دست ساخته های انسان ها در طول دوران مختلف بر جای مانده است مفاهیم و معنای واقعی آن ها نمایان و درک معنای نهفته آن ها پس از شناخت اهمیت و مفهوم خاصی پیدا کند.
البته به دلایل فراوانی علایم و سمبل ها در این بخش از مقاله تلاش میگردد که در اندک شماری از نشانه ها مانند انواع «صلیب » و به دلیل شباهت کاربردی و مفهوم آنها با یکدیگر در ارامنه که متفاوت تر از نمادهای اورارتویی میباشد مورد بحث قرار گرفته و با نماد و علامت هم نوع خود، «قوچ » از لحاظ کاربردی و آیینی در اورارتوها بررسی و مقایسه گردد.
چه دلیلی دارد که ارامنه علاوه بر صلیب از قوچ نیز برای نشان دادن قبور و مکان های مقدس استفاده کننند؟ باید گفت که استفاده از قوچ در گورستان ها توسط این قوم به دلیل تلقین و تأثیرگذاری باورهای قومی و اساطیری اقوام بومی پیشین ترک زبان ساکن در آن منطقه و اورارتوها بوده است ."