چکیده:
بخش عمدهای از توسعه یک سرزمین منوط به شرایط اقتصادی درون آن منطقه است. اقتصاد مردم مرزنشین جدای از دیگر فعالیتهای اقتصادی، بیشتر وابسته به مرز میباشد. چنانچه فعالیتهای مرتبط با مرز ساماندهی و راهکارهای قانونی اندیشیده شود، میتواند در رونق اقتصادی مناطق مرزی و افزایش توان اقتصادی مرزنشینان موثر باشد. بنابراین در نواحی مرزی، تعاونیهای مرزنشینان به عنوان سفیران ساکنان خطوط مرزی میتوانند نقش عمدهای در امنیت و توسعه پایدار منطقه ایفا کنند. هدف از این مقاله، بررسـی نقش تعاونیهای مرزنشینان در تـوسعه مـرزی شهر سردشت میباشد. روش تحقیق مقاله توصیفی– تحلیلی است و در غالب موارد حاصل مشاهدات نگارنده به دلیل مسئول ثبت شرکتها در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین حضور در شهر مرزی سردشت میباشد. جامعـه آماری پژوهـش را 215 نفر از مدیران پایینتر از 50 سال سن تعاونیهای مبادلات مرزنشینان شهرستان سردشت تشکیل میدهد که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی 120 نفر از آنها بهعنوان نمونه انتخاب شدند و دادههای آن با استفاده از نرمافزار SPSS/for Win Ver.19.0 تجزیهوتحلیل شدند. نتایج دادههای تحقیق نشان میدهد فعالیت مبادلات تعاونیهای مرزنشینان باعث ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم و بهبود وضعیت رفاه منطقه شده است. همچنین رابطه معناداری بین پیشرفت تعاونیهای مرزنشین و تامین مایحتاج ساکنین موردمطالعه وجود دارد و میتوان با ساماندهی اینگونه مبادلات در مناطق مرزی، توسعه سکونتگاههای شهری و روستایی را انتظار داشت. بنابراین ضروری است تا علاوه بر شهرها و روستاهای نزدیک به بازارچههای مرزی، سایر مردم مرزنشین ساکن نیز از مزایای بازارچهها سود ببرند تا احساس امنیت و توسعه بیشتری را برای منطقه به همراه داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
"بـه طـورکلی عمـده تـرین اهداف شکل گیری شرکت های تعاونی مرزنشینان را در ابعاد اقتصادی و اجتماعی می توان به شرح زیر بیان نمود: بهره گیری مناسب تر از مبادلات مرزی برای اعمال سیاسـت توسـط دولت ؛ جهت دهی به فعالیت مرزنشینان از قاچاق کالا به سمت تجارت سالم ؛ امکان تـأمین مناسب مواد غذایی و کالاهای ضروری در مناطق مرزی؛ پیشگیری از مهـاجرت و توقـف تخلیه جمعیتی این مناطق ؛ بهبود وضع معیشت مـردم منطقـه از طریـق تـأمین درآمـد بـرای آنـان ؛ اسـتفاده مرزنشـینان از مزایـای قـانون مبـادلات مـرزی؛ تجمـع تشـکل مرزنشـینان و تعاملات درون منطقه ای ؛ مبارزه با گرانی و تورم مواد غذایی (جمعـه پـور و طـالبی، ١٣٩١: ١).
بازنگری در مقررات صادرات و واردات کالاهای مرزنشـینان بـا کمک نظرات خود آن ها و تدوین چارچوب مناسب برای ادامه فعالیت شرکت های تعـاونی ضروری است تا در تمام تصمیم گیری ها و برنامه ریزی های مربوط بـه مرزنشـینان از نظـرات کارشناسی متخصصین تعاونی های مرزنشینان استفاده شود، حتی نماینده مرزنشینان به عنـوان عضو اصلی و صاحب رأی، در جلسات حضور پیـدا کنـد؛ مـی توانـد در ایجـاد شـرایط لازم برای اسکان مرزنشـینان در جهـت مانـدگاری جمعیـت در منطقـه و تحقـق امنیـت و توسـعه پایدار در مرزهای شرقی ، توسـعه فعالیـت هـای اقتصـادی در نـواحی مـرزی و افـزایش رفـاه خانواده های مرزنشین نقش مؤثری داشته باشد."