چکیده:
اعتبار و حجیت احکام شرعی از طریق ظواهر کتاب و سنت در نزد دانشمندان اصول وفقه امری پذیرفتهشده و مسلم تلقی میشود، اما با پیدایش اخباریین در قرن 11 هجری، حجت بودن ظواهر از جهات متعددی مورد تردید قرار گرفت. اخباریین حجت قرار دادن ظواهر قرآن را انکار نمودند. آنان در توجیه نظر خود تحریف قرآن را به صراحت پذیرفتند و درصدد اثبات آن برآمدند. تسلط نسبی تفکر آنان بر حوزههای شیعی بیش از یک قرن ادامه نیافت، اما برخی از نتایج نظرات آنان استمرار پیدا کرد. دانشمندان اصولی از همان آغاز به مقابله و نقد آراء آنان پرداختند، به گونهای که هماکنون نیز تمام دانشمندان فقه و اصول در حوزههای علمیه بر اعتبار و حجت بودن ظهور تاکید مینمایند. در سالهای اخیر فهم قرآن و سنت از طریق ظواهر توسط برخی روشنفکران مسلمان مورد تردید قرار گرفته و حتی برای اقامه دلیل بر نظر خود، به برخی از نظرات اخباریین نیز تمسک جستهاند و از جهاتی به نظر آنان که در انکار حجیت ظواهر بوده نزدیک شدهاند. در این پایان نامه به بررسی حجیت ظواهر قرآن از منظر علمای اصولی و اخباری پرداخته ایم. یافته ها نشان میدهد که نظریه اخباریین مبنی بـر حـجت نبودن ظواهر قرآن با تمام تفضیلاتی کـه ایـن دسـته از دانشمندان ابراز داشتند، نادرست بوده و دلایلی کـه بـرای اثبات آن اقامه کردهاند فاقد استحکام و استواری است، از اینرو دانشمندان از معاصرین اخباریین تا بـه امـروز در ابطال نظر اخباریین تلاش جـدی کـرد اند.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه ادعای اخباریین در نفی اعتبار ظواهر قرآن مورد بررسی و تحقیق قرارگرفته و باتکیه بر آراء دو دانشمند بزرگ اصولی معاصر مرحوم نائینی و امام خمینی، نظر آنان نقد شده است .
در این فصل ادعای اخباریین در نفی اعتبار ظواهر قرآن مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته و با تکیه بر آراء دو دانشمند بزرگ اصولی معاصر مرحوم نائینی و امام خمینی ، نظر آنان نقد شده است .
٣. اخباریین ، اصولیین و انسدادیون اخباریین به عده ای از دانشمندان شیعی در قرن یازدهم و دوازده اطلاق می شود که اجـتهاد را در اسـتنباط احـکام شرعی انکار کرده و منابع فقه را در سنت و احادیث مـعصومین (ع )منحصر نـمودند و اعتقادی به نقش عقل و اجماع و قرآن مستقل از تفسیر ائمه ی اطهار(ع ) نداشتند (جناتی ، ادوار اجتهاد، ص ٣١٠ به بعد:١٣٧٢)، آنان بر این باور بودند کـه مـؤسس عـلم اصول فقه اهل سنت بوده و استفاده از قواعد آن علم در استنباط احـکام سبب می گردد احادیث اهمیت لازم خود را از دست بدهد.
از طرف دیگر اخباریین با نفی حجیت ظـواهر قـرآن ، در مقابل سایر اصولیین قرار گرفته اند، افزون بر این که با منحصر کردن دلیـل احـکام در اخبار و روایات ، درباره دلایل عقل و اجماع نـیز بـا اصـولیین اختلاف به هم رسانده اند (محدث بحرانی ، الدرر النجفیه ، ص ٢٥٤ علامه استرآبادی ، الفوائد المدینه ، ص ١٢٨).